Acıbadem Hastanesi Genel Ağır Bakım Sorumlusu ve Anesteziyoloji Uzmanı Prof. Dr. Lütfi Telci ağır bakım üniteleri hakkındaki 5 soruyu yanıtladı.
‘Yoğun bakım’ denilince akla gelen pek çok şey, Covid-19 pandemisiyle sil baştan tekrar yazıldı. Bu ünitelerle ilgili çok sayıda yeni bilgi hayatımıza girdi. Pandeminin kaygılı günleri geride kalsa da ağır bakım servisleri farklı ve önemli hastalıkları olan hastalara yaşamsal dayanak vermeye devam ediyor. Bu kritik dayanağın verildiği ünitelerin hala bilinmeyen ve merak edilen pek çok tarafı var.
Yoğun Bakım Üniteleri Hakkında Merak Edilen 5 Soru!Pek çok vakit ömürle mevt ortasındaki ince çizgideki hastaların tedavi gördükleri, her bir saniyenin bile kritik kıymette olduğu ağır bakım üniteleri, günümüzde ileri teknoloji donanımları ve tecrübeli uzmanları sayesinde çok sayıda hastaya şifa sunuyor. Yaşamsal risk taşıyan hastaların kesintisiz olarak 24 saat bakım ve tedavilerinin yapıldığı bu üniteler; bilhassa 2020 yılında dünyayı sarsan Covid-19 pandemisinde tüm dikkatleri üzerine çekti. Bu süreçte toplumun en çok merak ettiği hususlardan biri, hastanelerin ‘yoğun bakım üniteleri’ oldu. Acıbadem International Hastanesi Genel Ağır Bakım Sorumlusu ve Anesteziyoloji Uzmanı Prof. Dr. Lütfi Telci, ağır bakım üniteleri hakkında merak edilen 5 soruyu yanıtladı; kıymetli bilgiler ve ihtarlarda bulundu!
Her hastanede ağır bakım ünitesi olmalı mı?
Yoğun bakım ünitesi; hastaların tehdit altında olan yaşamsal işlevleri ile vital, yani beden sıcaklığı, teneffüs, nabız ile kan basıncı bulgularının daima ve kesintisiz olarak takip ve tedavisinin yanı sıra bakımlarının yapıldığı bir ünite olduğunu tabir eden Prof. Dr. Lütfi Telci, “Hastaların bedendeki işlevleri monitörlerle daima takip edilirken, rastgele bir olumsuz durumda uzman tabipler tarafından anında müdahale ediliyor. Hastanede acil servis varsa, ağır bakım servisinin de kesinlikle olması gerekiyor. Ağır bakımın seviyesini, hastanenin hizmet sunduğu tıp kolları belirliyor. Eğitim veren hastanelerin ağır bakım seviyelerinin en az 2. seviye olması gerekiyor. Üniversite ve Tıp Fakülteleri hastanelerindeki ağır bakımların seviyesi de 3. seviye olmak zorunda.” formunda soruyu cevapladı.
Yoğun Bakım Üniteleri Hakkında Merak Edilen 5 Soru!Yoğun bakım ünitesinde hastaya verilen takviye seviyeleri farklı mı?
Farklılaştığını ve ağır bakım ünitelerinde hastaların sıhhat durumlarına nazaran üç seviyeye ayrıldıklarını lisana getiren Telci, “Birinci seviye hastalar en hafif hasta kümesini oluştururken, ikinci basamak hastalar yaşamsal dayanağa muhtaçlık duyan yahut yakın hekim müşahedesi gerektiren hastalar oluyor. Çoklu organ yetmezliği ve koma üzere sıhhat sıkıntıları yaşayan üçüncü basamak hastalar da en ağır hasta kümesi olarak nitelendiriliyor. Büyük ameliyat ve tedavilerin gerçekleştirildiği hastanelerde üçüncü derecede ağır bakım üniteleri kaçınılmazdır. Ülkemizde kayda geçmiş 1. 2. ve 3. seviye olmak üzere, yaklaşık 33 bin 323 erişkin ağır bakım yatağı bulunuyor.” açıklamasında bulundu.
Hasta yakınlarına hangi sıklıkta bilgi veriliyor?
Yoğun bakımın temel unsurlarından birinin, birinci derecedeki hasta yakınlarının nizamlı olarak bilgilendirilmesi olduğunu beyan eden Prof. Dr. Telci, “Hastalar kimi vakit acil servisteki müdahalenin çabucak akabinde, kimi vakitse serviste yapılan tedavi sonrasında ağır bakıma alınabilirler. Hasta yakınlarına her gün, mümkünse tıpkı saatlerde ve birebir uzman doktor tarafından, ağır bakımda tedavi gören hastanın sıhhat durumu hakkında kesinlikle bilgilendirme yapılıyor. Ağır bakımdaki bilgilendirme hastanın geçmiş 24 saat kıymetlerinin yorumuna dayalı olarak gerçekleştiriliyor. Verdiğimiz yorum bilgisinin geçerliliği 24 saat sürüyor.
Her gün nizamlı bilgi vermemiz yaptığımız işin gereğini oluşturuyor. Hastanın sıhhat durumunda bir değişiklik yoksa hasta yakınlarına durumunun ‘stabil’ olduğunu aktarıyoruz. Ortada ani değişen klinik durumlar için verdiğimiz bilgi ise ‘özel haber’dir. Bu çeşit haberleri vermeyi pek istemeyiz fakat mecbur kalabiliyoruz. Ağır bakımlarda ani vefatlar çok seçkin yaşanıyor, bu nedenle hastaların sıhhat durumlarının berbata gittiği tablolarda da hasta yakınları tekrar tertipli olarak bilgilendiriliyor. Böylelikle hasta yakınları ilerleyen süreçte hastanın sıhhatiyle ilgili bir sürprizle karşılaşmamış oluyorlar.” sözlerine yer verdi.
Yoğun Bakım Üniteleri Hakkında Merak Edilen 5 Soru!Toplumda ağır bakım ünitesinde yatan hastanın sıhhat durumu hakkında genelde olumsuz bir algı var. Hastanın ağır bakımda olması, hayatını kaybedeceği manasında yorumlanıyor, bu gerçek mudur?
Bu algının bütünüyle yanlış olduğunun Covid-19 periyodunda görüldüğünü belirten Telci, “Ama yeniden de hasta yakınlarında tam olarak kıramadığımız bir algı bu. Oysa ağır bakımlar aslında ‘bu hasta ölecek’ denen pek çok hastanın güzelleştirildiği ve hayata döndürüldüğü yerlerdir tıpkı vakitte. Ağır bakımlar genel durumu önemli biçimde berbata giden, sıhhat durumu sıkı takip edilmesi gereken kritik hastaların tedavi gördüğü üniteler olduğu üzere, muhakkak cerrahi operasyonların çabucak sonrasında hastanın sıhhatinin yakından takip edilip, oluşabilecek olası risklerin ortadan kaldırılarak sağlıklı bir biçimde odaya alınması için hizmet veren ünitelerdir. Hasılı, her ağır bakıma giren hastanın hayatını kaybedeceği algısı muhakkak hakikat değildir.” diye konuştu.
Yoğun Bakım Üniteleri Hakkında Merak Edilen 5 Soru!Yoğun bakım ünitelerindeki değerli ve teknolojik gelişmeler nelerdir?
Prof. Dr. Lütfi Telci yanıtladı: “İlk olarak elle gerçekleştirilen uzun müddetli yapay teneffüsten, teneffüs fizyolojisini olumsuz olarak en az etkileyen yapay teneffüs modellerini uygulayabildiğimiz ventilatörler, ağır bakımlarda gördüğümüz şaşırtan gelişim göstergelerinin içinde birinci sırada yer alıyor. Günümüzde kullanmakta olduğumuz yapay teneffüs aygıtlarıyla hastalarımıza günlerce, aylarca, hatta yıllarca yan tesir görülmeksizin yapay teneffüs uygulayabiliyoruz. Birebir imkanları, ağır bakım dışı olağan servislerde ve meskene taburcu ettiğimiz hastalarımızın meskenlerinde de kurabiliyoruz. Yapay teneffüs aygıtlarında gördüğümüz bu şaşırtan gelişimi, vital bulguları izlediğimiz monitörlerde de gördük.
Teknolojinin bizlere sunduğu geniş imkanlar sayesinde, ağır bakım öncesi bilinmeyen yahut otopsi sonrası tanısı mutlaklaşan hastalıkların tedavileri de yapılabilir hale gelmiştir. Öteki bir deyişle, günümüzde çoğul organ yetersizlikleri ve birçok ölümcül hastalıkların tedavi edilebilirliğini ağır bakımlar sağlayabiliyor. Yaşanılan afetler ve olmasını hiç istemediğimiz beklenmedik afetler mümkünlüğü var epey, hastanelerimizin olmazsa olmaz servisler ortasında birinci sırayı ağır bakım servislerinin alması devam edecektir.” (BSHA-Bilim Ve Sağlık Haber Ajansı)
