Hacca gitmek isteyen ve parmak izi alınamayan yaşlı vatandaşların kimi vilayetler ve ilçelerde; valilikler, kaymakamlıklar, müftülüklerden, vilayet sıhhat müdürlüklerine aile hekimliklerinin, ‘parmak izi yoktur, alınamıyor, silinmiştir’ raporu verilmesi için gelen resmi talepler tartışma yarattı. Mevzuyla ilgili Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK), “Hacca gideceklere, aile hekimlerinden parmak izi okunmuyor diye durum bildirir raporu verilmesini isteyen il sağlık müdürlüklerine hatırlatıyoruz: Aile hekimleri mevzuatı olmayan, görev tanımları dışında bir raporu hazırlayamaz, İngilizce bir metin altına imza atamazlar. Bunu bilin!” hatırlatmasında bulundu.
“Aile Hekimleri, Hukuki Mevzuatı Olmayan Bir Sağlık Raporu Düzenleyemez”
Aile hekimliklerinden hacca gitmek isteyen ve parmak izi alınamayan yaşlılardan kimi vilayetlerde müftülük ve kaymakamlıklar aracılığı ile istenilen ‘parmak izi yoktur, alınamıyor, silinmiştir’ rapor taleplerine karşılık geldi. TTB AHEK, bu raporun tabibi güç duruma sokabileceğini, parmak izi çeşitli nedenlerle alınamayan yurttaşlar için aile doktorlarından “parmak izi yoktur” tarafında rapor düzenlemesinin istendiğini belirtti. TTB AHEK açıklamasında, “Aile hekimleri, hukuki mevzuatı olmayan bir sağlık raporu düzenleyemez. Kurum veya kişiler keyfi olarak rapor hazırlanmasını isteyemezler.En son bir ilçe müftülüğü, aile hekimlerinin parmak izini sisteme yükleyemeyen hacılar için hem de İngilizce rapor istemiş. Verilmez bu rapor!” cümlelerine yer verdi. TTB AHEK twitter hesabından yaptığı açıklamalarda valiliklerden, müftülüklerden vilayet sıhhat müdürlüklerine gönderilen yazılar paylaşıldı.
Şanlıurfa Tabip Odası: Hukuksuz taleplere karşı mevzuatlara nazaran hareket etme yükümlülüğünü hatırlatıyoruz!
TTB AHEK’in bahisle ilgili açıklamasının akabinde Şanlıurfa Tabip Odası “Aile Hekimlerinden Talep Edilen Parmak İzi Raporları Hakkında Hukuki ve Bilimsel Görüş” başlıklı bir açıklamada bulundu.
Şanlıurfa Tabip Odası’nın açıklaması şöyle:
Aile Doktorlarından Talep Edilen Parmak İzi Raporları Hakkında Türel ve Bilimsel Görüş
Parmak izi şahısların biyometrik kimliklendirmelerinde kullanılan, isimli araştırmalar, güvenlik ve idari gayeli data tabanlarında toplanarak, bireylerin gerektiğinde kimlik tespiti için kullanılan, her bir bireyde farklı, değiştirilemez ve ölçülebilir nitelikte bilgiler sunan bir kimliklendirme sistemidir. Ülkemizde vatandaşların parmak izi dataları İçişleri Bakanlığı çatısı altında, kolluk(jandarma ve polis) ile idari hedeflerle toplanan bilgi tabanlarında yer almaktadır. Parmak izi ölçüm ve tespitleri, ismi geçen bu kuruluşlarda kullanılan fizikî ve kimyasal ölçüm teknikleri ile yapılmaktadır. Ancak parmak izi yokluğu (adermatoglifya), az görülen genetik bir mutasyon nedeniyle doğuştan ya da edinilmiş olarak daha sıklıkla ileri yaş şahıslarda görülebilmektedir. Kimyasal maruziyeti, kronik dematitler, travma, yanık, ampütasyon gibisi durumlarda şahıslardaki parmak izlerinin kaybolması tıbben mümkündür. Bu çeşit durumlarda, avuç içi, yüz, iris, retina tanıma metotları yahut panoramik diş grafileri üzere farklı teknikler ile şahısların kimliklendirme süreçleri yapılabilir.
Hukuksuz Bilim Dışı Talepler
Aile Sıhhati Merkezleri üzere kamu sıhhat kuruluşlarında yapılacak çıplak göz muayeneleri ile şahıslarda adermatoglifya durumunu tespit etmek mümkün olmayabilir ya da yanlış adermatoglifia teşhisleri ile, ileri teknikler ve aygıtlarla bireyde parmak izi tespit edilebilecekken, aldatıcı sonuçlar ortaya çıkmasına, gelişecek isimli olaylarda karmaşa yaşanmasına sebep olabilir. Bu durumda bireylerin parmak izi olmadığını belirtilen raporların, parmak izi bilgi tabanı için daha standardize tekniklerle dataları toplama süreci yapılan kurumlardan talep edilmesinin daha uygun olacağını, kamu sıhhat kuruluşlarında çalışan tabiplerden bu türlü bir kıymetlendirme ve rapor talep edilmesi bilimsel olmamakla bir arada Sıhhat Bakanlığının ‘Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge’ sinde de yer almamaktadır. Sağlık Bakanlığı ünitelerinin öbür kurumlar tarafından talep edilen bu çeşit hukuksuz bilim dışı taleplere karşı mevzuatlara nazaran hareket etme yükümlülüğünü hatırlatıyoruz.” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
