“Ankara’nın 2030-2050 Sıhhat Senaryoları Projesi” kapsamında hazırlanan raporda, Ankara’da sıhhat hizmetinin yanı sıra, sıhhat bilgi tabanı oluşturularak teşhis ve tedavide yapay zeka dayanağının alınabileceği, 3D teknolojisi ile eğitim için organ geliştirilecek laboratuvarların geliştirilmesi teklifinde bulunuldu.
Gelecek Araştırmaları Enstitüsü tarafından, dünyadaki gelişmeler çerçevesinde, Ankara’da sıhhat dalında 2030 ve 2050 yıllarında hangi bahislere odaklanılabileceği belirlemek, rekabet kapasitesinin ve gelişme alanlarının ne olabileceğini ortaya koymak ve sivil toplum kuruluşu gözüyle bir yol haritası oluşturmak emeliyle “Ankara’nın 2030-2050 Sıhhat Senaryoları Projesi’ hazırlandı.
“TÜRKİYE’DE BU ALANDAKİ BİRİNCİ ÇALIŞMA”
Gelecek Araştırmaları Enstitüsü Kurucu üyesi Coşkun Dolanbay, sıhhat dalının bölge kalkınmasında değerli bir faktör olduğunu, Başkent’te hizmet vermeye başlayan Ankara Kent Hastanesi’nin de değerli bir fırsat olduğunu tabir etti.
Ankara merkezli oluşturulacak bir sistemin bölgeye büyük yarar sağlayacağını ve yatırım alanı kazandıracağını belirten Dolanbay, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Vilayet Müdürlüğü’nün işbirliği ve Ankara Kalkınma Ajansı’nın dayanağıyla yürütülen proje kapsamında tıp, mühendislik, meslek örgütleri ile ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin iştirakiyle çalıştaylar gerçekleştirildi. Çalıştaylarda, ‘2030-2050 yıllarında sıhhat kesiminde geleceği şekillendirecek hangi alanlar önceliklidir?’, ‘Gelecekte yatırım yapılması, uygunlaştırılması gereken ya da rekabetçi olabilecek alanlar nelerdir?’ ve ‘Geleceğe yönelik yatırımlarda risk ve hudutlar nelerdir?’ bahis başlıkları ele alındı” diye konuştu.
Ankara’nın sıhhatte medikal ve teknolojik eser üretiminde etkin rol oynaması temeline dayanan proje kapsamında birinci olarak dalın tüm paydaşlarıyla bir ortaya gelinerek, dünyadaki beklenti ve eğilimler doğrultusunda gelecek vizyonunun tasarlandığını tabir eden Dolanbay, şunları anlattı:
“İkinci etapta Ankara’nın sahip olduğu bilgilerin uygulamaya girmesiyle nelerle karşılaşılabileceği, 2030-2050’de nasıl toplum ve demografik bir senaryoyla karşılaşılabilineceği, bunun sıhhat açısından nasıl bir fark yaratacağı belirlendi. Gelecek senaryoları çalışması Türkiye’de bu alandaki birinci çalışmadır ve birinci olarak Başşehir için yapıldı.”
Diğer vilayetlerin içinde bunun yapılarak Türkiye’nin dünyada sıhhat turizmi başta olmak üzere birçok alanda öncü ülkeler ortasında olmasının hedeflendiğini söyleyen Dolanbay, “Çalışma, daha sonra modellenerek Türkiye genelinde öbür vilayetler için de yapılarak sıhhat stratejisinin geliştirilmesi için kullanılacaktır.” sözlerini kullandı.
“ŞEHİR HASTANELERİ, ARAŞTIRMA YAPILABİLEN SİSTEME DÖNÜŞTÜRÜLEBİLMELİ”
Gelecek Araştırmaları Enstitüsü Sıhhat Danışmanı ve Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emre Huri, sıhhat stratejilerinin belirlenmesinde sivil toplum kuruluşlarının devlet kurumlarına büyük katkı sağladığının altını çizdi.
Şehir hastanelerinin de yalnızca hizmet odaklı değil tıpkı vakitte ekonomik katkı sağlayan, üretimin yapılabildiği merkezler olabileceğine işaret eden Huri, kent hastanelerinin tedavi maksadının yanı sıra araştırmaların yapılabileceği, yeni sistemlerin geliştirilebileceği ve geliştirilen eserlerin de yeniden o hastanelerde kullanılabileceği bir sisteme dönüştürülebilmesi gerektiğini söyledi.
Ankara Kent Hastanesi’nin Başşehir için çok kıymetli bir fırsat olduğunu söz eden Huri, bu kapsamda hastane içinde kapsamlı proje ofislerinin yer alması gerektiğini söyledi. “Ankara’nın 2030-2050 Sıhhat Senaryoları Projesi” kapsamında hazırlanan raporda öne çıkan başlıklardan birinin Ankara’da sıhhat profesyonellerinin eğitimi için 3 boyutlu medikal baskı ve simülasyon laboratuvar ve merkezi kurulması gerektiğinin ortaya konduğunu söz eden Prof. Dr. Huri, şöyle konuştu:
“Kurulacak laboratuvarda 3 boyutlu medikal baskı teknikleri, 4 boyutlu sistemlerin entegrasyonu, hatta 5 G teknolojisinin entegrasyonu gerçekleştirilmeli. Laboratuvarda, gerçek hasta dataları üzerinden organ basımı yapılmalı. Bu organ insan bedeninde kullanılamayacak lakin eğitim, cerrahi planlama, küçük aygıtların üretimi gerçekleştirilebilecek. Bu senaryolar gerçekleştirildiğinde, kent hastanelerinde tedavinin yanı sıra yenilikçi eğitim, cerrahi planlama ve medikal aygıt üretimi de yapılabilir olacaktır. Kullanılan aygıtlar da burada üretilecek ve bireye özel geliştirilecek. Bu kapsamda da maliyet büyük ölçüde azalacak.”
Görüntüleme, tedavi, teşhis gayeli kullanılan sistemlerin hastaneler ortasında entegrasyonunu sağlayacak bir merkezin oluşturulması gerektiğini anlatan Huri, “Bu biçimde, farklı hastanelerle süratli bağlantı sağlanarak gereksiz tetkik ve analiz yaptırılması engellenecek, tabip öteki hastanediki bilgiyi basitçe görebilecek, data paylaşımı kelam konusu olabilecek. Bu sayede teşhis ve tedavi süreci hızlanacak. Bakanlık bünyesindeki bilgi tabanı tahlillerinin yapılacağı ofis oluşturularak bunun sıhhat sistemlerinde kullanılabilecek hale dönüştürülmesi sağlanmalı” değerlendirmesinde bulundu.
“YAPAY ZEKA İNSANIN OLMADIĞI BİR SİSTEMİ TEMSİL ETMİYOR”
Yapay zekanın da sıhhatte kullanılması teklifinde bulunduklarını lisana getiren Huri, kelamlarına şöyle devam etti:
“Sağlık Bakanlığında bulunan dataların yapay zeka sistemlerine yüklenerek yapay zekanın insan sıhhatine hizmet edilebilir hale getirilmesi üzerine çalışılmalı. Bunu için kent hastanesi bünyesinde yapay zeka laboratuvarı oluşturularak bilime katkı sağlanmalı. Yapay zekanın sıhhat hizmetinde kullanımı, bir tabibin ya da sıhhat profesyonelinin yerini üstleneceği manası taşımıyor. Zira yapay zeka insanın olmadığı bir sistemi temsil etmiyor. Yapay zeka, sıhhat datalarının daha kolay teşhis konulabilmesi, tedavinin belirlenmesinde takviye sağlayıcı olabilir. Hasebiyle, kent hastanesinde oluşturulacak yapay zeka merkezi ile bilginin hakikat kullanılması ve teşhis ve tedavinin desteklenmesine imkan sağlanmalı. Ankara, sıhhat hizmetinde yapay zekaya öncü olmalı.”
Huri, kurulacak merkezlerde sıhhat profesyonellerine sıhhat alanında liderlik eğitimleri verilmesi gerektiğinin raporlandığını da belirterek, “Bu çıktıların hayata geçirilmesi ve Türkiye genelinde yaygınlaştırılması için Ankara Kent Hastanesi’nde pilot uygulamalara başlanmalı” dedi.
