Bedende ne fonksiyon gördüğü hala tam olarak ortaya konulmamış olsa da bağışıklık sistemiyle alakalı bir organ olduğu düşünülen ve sağ kasığın biraz üstünde bulunan apendiks, ince bağırsakla kalın bağırsağın geçiş noktasında yer alan, parmaksı biçime sahip kör sonlanan bir bağırsak uzantısı.
Apandisit ve neden olabileceği sıhhat meseleleri hakkında ntv.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, apandiks boyutlarının değişkenlik gösterebildiğini söyledi, “Ancak ortalama 3-4 cm. uzunluğunda ve yaklaşık 0.5 cm. kalınlığında bir dokudur” dedi.
Apandiksin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan apandisitin çoklukla kolaya alındığını fakat birtakım durumlarda apandisitin ölümcül olabileceğini aktaran Hekim Metin Yüksel Kerimoğlu, apandiksin fonksiyonunun ve apandisitin sebeplerinin tam aydınlatılamamış olmasından ötürü şimdi apandisitten korunmanın aktif bir tekniği bulunmadığına da vurgu yaptı.
“Bu yüzden hastalığın önüne geçmek şimdi mümkün değildir. Tahminen apendiks ile ilgili bilgi birikimimiz ileriki yıllarda artar ve netleşirse o vakit bu hastalıktan korunmanın yollarını da bulabiliriz” diyen Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, apandisit ile ilgili sık sorulan soruları şöyle yanıtladı:
1 -Apandisit nedir, neden olur?
Apandisit bedendeki apendiksin iltihabi tepkisi sonucu gelişen tabloya verilen isimdir. Tıpkı apendiksin fonksiyonu üzere neden iltihaplandığıyla ilgili net bilgiler şimdi mevcut olmasa da apandisitin birden fazla vakit apendiksin açık olan ucunun tıkanması sonucu ya da geçirilmiş öteki bir enfeksiyon sonrası ortaya çıkabildiği düşünülmektedir.
APANDİSİTTE EN DEĞERLİ BELİRTİ KARIN AĞRISI
2- Apandisit belirtileri nelerdir, hangi şikayetler apandisit olduğunu düşündürmeli?
Apandisitin en bariz belirtisi karın ağrısı, bulantı ve iştahsızlıktır. Lakin bu şikayetlerin kısa vadeli olup büsbütün geçebiliyor olması ya da orta ara ortaya çıkması apandisiti çok düşündürmez. Bu şikayetler en az 4-5 saattir mevcut ve hiçbir azalma olmaksızın devam ediyor yahut daha da şiddetini arttırıyorsa o zaman apandisit olma ihtimali de bir o kadar yüksektir. Ayrıyeten kusma ve ateş de hastalığın ilerlemesi durumunda tabloya eklenebilir.
APANDİSİT “PATLARSA” NE OLUR?
3- Apandisit patlaması (apandisit yırtılması) nedir, neden olur? Apandisit ne vakit ölümcül olur?
Apandisit patlaması, bilinenin tersine apendiksin bir balon üzere patlaması değildir. Birden fazla vakit iltihap nedeniyle şişmiş olan apendiks duvarı çok şişmeye ve gerilmeye dayanamayıp bir noktadan delinir ya da yırtılır. İşte bu durum ‘apandisitin patlaması’ denilen durumdur. Bu olayın tehlike arzetmesinin sebebi de apendiks içinde ağır bulunan bakterilerin patlama sonucunda karın içine yayılıp karın içinde enfeksiyona hatta daha da ilerlemesi durumunda tüm bedeni tehlikeye sokan ‘sepsis’ ismi verilen yaygın enfeksiyon tablosuna yol açabilmesidir. Bu türlü bir durumda vakit kaybetmeden en yakın hastaneye gitmek gerekir aksi takdirde sepsis nedeniyle mevt meydana gelebilir.
“APANDİSİT TEŞHİSİ İÇİN MESKENDE YAPILAN ‘TOPUK TESTİ’ NET SONUÇ VERMEZ”
4- Bir insanın apandisit olduğunu kendi kendine anlaması mümkün mü, bunun için meskende yapılabilecek bir metot varmı? Örneğin “topuk testi” sağlam bir prosedür mi?
Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu Apandisit birden fazla hastada çok değişken bulgularla ortaya çıkabildiği üzere bazen ilaçlı karın tomografisi bile tam net sonuç veremeyebilir. Bu yüzden kişinin kendisinin apandisit olup olmadığını anlayabilmesi pek mümkün değildir. Hala doktorların bile bir kısım hadiseye net teşhis koyamaması mümkünken, bu tanıyı hastaların kendi kendilerine koymaya çalışması son derece tehlikelidir. Zira yanlış kıymetlendirme ile vakit kaybedilerek hastalığın ilerleyip çok daha tehlikeli bir pozisyona gelmesi kelam konusu olabilir. Bu yüzden hastalar şayet uzun müddetli ve hiç geçmeyen bir karın ağrısı çekiyorlarsa kesinlikle bir genel cerraha görünmelidirler. Apandisitin konutta tanısı için yapılan “topuk testi” ise net sonuç veren ve muteber olan bir metot değildir.
5- Apandisit tedavisi nasıl yapılır? Hem apandisit hem de apandisit patlaması durumunda uygulanan tedavi birebir mıdır?
Her iki durumunda da tedavisi cerrahidir. Apandisitin patlaması durumunda da patlama sonrası geçirilmiş olan mühlete ve karın içine olan bakteri yayılımının derecesine nazaran tablo ağırlaşabilir. Bu hem ameliyat sonrası güzelleşmeyi hem de güzelleşme mühletini olumsuz olarak etkileyecektir. Apandisit ameliyatı apendiksin kökünden bağlanıp kesilerek çıkartılması sürecidir. Açık ameliyat ve kapalı (laparoskopik) yöntemle de yapılabilir. Şayet patlama gerçekleşmiş ise karın içinin durumuna nazaran standart ameliyat prosedürüne ek süreçler eklenebilmektedir.
APANDİSİT VE APANDİSİT PATLAMASINDA ALDATICI TEŞHİSE DİKKAT!
Hem apandisit hem de apandisit patlamasında bulguların birbirine misal olduğunu lakin kimi hastalarda apandisit patlaması sonrası karın ağrısı şikayetinin azalabildiğini tabir eden Op. Dr. Metin Yüksel Kerimoğlu, bu durumun hem hastayı hem de doktoru yanıltabileceğinin altını çizdi, “O yüzden çok dikkatli olmak gerekmektedir. Apandisit patlamış olsun ya da olmasın kesinlikle yalnızca fizik muayene ile yetinilmemeli, kan testleri ve karın ultrasonografisi ile hasta değerlendirilmeli ve hatta ortada kalınan durumlarda kesinlikle ilaçlı karın tomografisi ile kesin tanıya ulaşılmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
