Laboratuvar ve hayvan deneylerinin akabinde insan üzerindeki çalışmalarda da olumlu sonuçlar alınan melanom hücrelerini deri üzerinden tespit edebilen sistemde, lazer ışınları derinin dışından uygulanarak kandaki kanser hücreleri ısıtılıyor.
Bu sayede sistemle, koyu pigmentli melanin taşıyan melanom hücreleri gaye alınarak, kanserli hücrelerin tespit edilmesine imkan sağlanıyor.
İnsan üzerindeki araştırmaları 19 sağlıklı birey ile 28 melanom hastasının iştirakiyle gerçekleştirilen sistemle, 27 hastada kanda dolaşan melanom hücreleri tespit edilebildi.
Sonuçları “Science Translational Medicine” mecmuasında yayımlanan çalışmaya ait soruları yanıtlayan Arkansas Üniversitesi Tıp Fakültesi Kanser Enstitüsü Araştırma Vazifelisi Mustafa Sarımollaoğlu, 2003’te doktora eğitimi için Amerika’ya gittiğini, 2009’da da projeyi yürüten kümeye dahil olduğunu söyledi.
Analog teknikle çalışan sistemi elektronik ve bilgisayar geçmişiyle daha süratli hale getirmek için araştırmalar yaptığını ve gruba bu istikamette katkı sunduğunu lisana getiren Sarımollaoğlu, sistemin insan üzerindeki klinik deneylerinin gerçekleştirildiğini ve sonuçlarının yayımlandığını tabir ederek şunları söyledi:
“Burada modüle edilmiş lazer dalgalarıyla hücreleri uyardığımızda hücreler ısınıp genleşerek bir ses dalgası oluşturuyor. Aşikâr şartlar altında ve dedektörlerle bu dalgaları tespit ederek ortamdaki öteki hücrelerden ayırt edebiliyoruz. Birinci uygulama olarak da melanom kanserini seçtik. Zira bu hücreler doğal olarak tabiatıyla koyu renkli oldukları için hiçbir ilaç enjekte etmeden, beden içinden kan almadan bunları tespit edebiliyoruz. Potansiyeli olan değerli bir gelişme.”
“SİSTEMLE EMBOLİ VE PIHTILARI DA BELİRLEYEBİLİYORUZ”
Çalışmanın hedefine ait bilgi veren Sarımollaoğlu, “Temel maksat, kan içinde akan hücrelerden farklı bir optik yapıda eleman varsa onu fark edip tespit edebilmek. Sistemle, melanomun haricinde rastgele bir kanser hücresi de hakikat halde işaretlenirse onlar da tespit edilebiliyor” dedi.
Sarımollaoğlu, fareler üzerinde altın nano parçacıklar kullanarak çok kolay biçimde göğüs kanseri hücrelerini hedefleyip tespit edebildiklerini lisana getirerek, “Onun haricinde öbür kan hastalıkları, sıtma ya da orak hücreli anemiyi ayrıyeten bu sistemle emboli ve pıhtıları da belirleyebiliyoruz. Bunların da ölümcül hastalıklar ve cerrahi müdahaleler sırasında tespit edilebiliyor olması, buna nazaran tedbir alınması hastanın hayatı açısından pek önemli” değerlendirmesinde bulundu.
Mustafa Sarımollaoğlu, çalışmada kullanılan aygıtın olağan yollara nazaran bin kat daha hassas olduğunu aktararak, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Kan testinde aldığımız hudutlu numunenin içinde melanom hücresinin olmama ihtimali çok yüksek. Onu tespit edemeyebiliyoruz lakin bu potansiyelin olmadığı manasına gelmeyecek. Ancak bu sistemle beden dışından bir saatte yaklaşık bir litre kanı test edebiliyoruz ve mümkün hücreleri de tespit etme ihtimalimiz çok yükseliyor. Şu an için maksadımız teşhis tekniği olması. Birebir vakitte hayvanlar üzerinde gözlemlediğimiz bir olgu var, bu sistem ileride tedaviye dönük de olabilir. Zira bu hücreleri tespit ederken biraz daha fazla güç kullanarak onları yok etmemiz de mümkün olabilir. Bunu gözlemledik ancak şimdi beşerler üzerinde denemek için çok erken. Ayrıyeten, bireye ilaç tedavisi yapıyorsanız çok sık aralıklarla ilacın işe yarayıp yaramadığını kandaki hücreleri bu prosedürle sayarak tespit edebilirsiniz. Ona nazaran de doz ayarlaması yapabilirsiniz. Umuyoruz ki birkaç sene içinde sonuçlarını görebiliriz.”
