Toraks Derneği, orman yangınlarındaki artışa dikkat çekerek, “Acil Önlem” davetinde bulundu.
Dernek, “Yangın çıkma ihtimali yüksek yerler tespit edilmeli ve bu bölgelerde sıkı tedbirler alınmalıdır” dedi.
Son haftalarda tüm dünyada ortalama sıcaklıklar tüm vakitlerin en yüksek düzeyini gösterirken, Orman Genel Müdürlüğü de 1-14 Temmuz 2023 tarihleri ortasında ülke genelinde 176 adet orman yangını olduğunu ilan etmiştir. Geçen yıl birebir tarihlerde bu sayı 125’dir ve 494 hektar orman alanı ziyan görmüştür. Hala farklı bölgelerde, birçok noktada yangınlar devam etmektedir.
Orman Yangınları İçin Acil Tedbir Daveti !Türk Toraks Derneği Merkez İdare Şurası Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Sabri Serhan Olcay, Akdeniz havzasında Haziran-Eylül ayları ortası devir yangın dönemi olarak isimlendirildiğini ifade ederek, “Akdeniz ikliminin görüldüğü bölgelerde iklim değişikliği ile birlikte sıcaklığın ve kuraklığın arttığı ve bu sıcaklık ile birlikte orman yangınlarının sayısında artış olduğu kaydedilmiştir. Araştırmalar gelecekte çok sıcak iklim şartları altında, yangın sezonlarının uzayacağını ve orman yangınlarının sayısında önemli artışlar olacağını göstermektedir. Bu
durum, gerekli tedbirler alınmazsa, karbon yutağı olan ormanların kaybıyla iklim değişikliğinde hızlanma ve yangınların artmasıyla daha çok orman kaybı biçiminde bir kısır döngü haline gelecektir. Yangın çıkma ihtimali yüksek yerler tespit edilmeli ve bu bölgelerde sıkı önlemler alınmalıdır. Yangın riski yüksek olan ormanların etrafındaki yerleşim yerlerinde ikamet eden insanlara eğitici ve uyarıcı bilgilendirme yapılmalıdır. Yangının yerleşim alanlarına sıçraması riskine karşı hareket planı oluşturulmalıdır. Ormanlara yangının oluşmasına yahut yaygınlaşmasına sebep olabilecek sigara izmaritleri, kibrit, cam atılmamalı, riskli bölgelerde ateş yakılmamalı, ormanlık yerlerde şişeler, cam kırıkları bırakılmamalıdır. Ormanlarda kullanılan testere ve biçme makinesi üzere elektrikli aletlerin de kıvılcım oluşumuna neden olabileceği unutulmamalıdır.” dedi.
Kronik Hastalığı Olanları, Yaşlı ve Çocukları Daha Çok Etkiliyor
Yangın dumanının yol açabileceği sıhhat problemleri hakkında bilgi veren Türk Toraks Derneği Çevre Problemleri ve Akciğer Sıhhati Çalışma Kümesi Sekreteri Uzm. Dr. Selin Çakmakcı Karakaya ise, yangın alanlarında yapılan çalışmalarda 2.5 mikron çapında partikül unsurlar (PM 2.5 ), azot oksitler, ozon, aromatik hidrokarbonlar, bakır, karbon monoksit konsantrasyonları ve karbon bileşiklerine artış gösterildiğini belirtti. Büyük orman yangınları sonucu oluşan partikül husus kirliliği yangın alanında ve rüzgârla taşındığı bölgelerde sıhhat sorunları yaratabildiğini belirten Karakaya, şunları söyledi:
“Bu parçacıklar akciğerlerimize derinlemesine nüfuz ederek teneffüs sistemi hastalıkları, astım ve KOAH alevlenmesi, kronik kalp-damar hastalıklarına ve öbür birçok hastalığa neden olabilir ve erken ölümlerle bağlı bulunmuştur. Karbon monoksit (CO) bedenin oksijen almasını pürüzler, baş ağrısı, baş dönmesine neden olur. Yüksek dozda CO solumak, dokuların oksijenlenmesini bozar, vefatla sonlanabilecek klinik tablolara neden olabilir. CO’in uzağa yayılma özelliği olmadığından, bilhassa yangına müdahale edenler daha çok maruz kalır. Kalp yetmezliği, iskemik kalp hastalığı, hipertansiyonu olanlar; kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), amfizem yahut astım üzere teneffüs sistemi hastalığı olanlar, yaşlılar (50 yaş üzeri riskli
olabilirken, 75 yaş üzerinde risk çok daha fazla artmaktadır), çocuklar ve ergenler (sık nefes alıp vermeleri ve solunum sistemlerinin halen gelişme aşamasında olması nedeniyle daha fazla etkilenirler), diyabet hastaları (kalp-damar hastalıkları riskini arttırdığı için), gebeler yangın dumanına karşı hassas bireylerdir.”
Orman Yangınları İçin Acil Tedbir Daveti !Orman Yangını Dumanından Korunmak İçin N-95 Maske Kullanılmalı, Meskenden Çıkılmamalı
Yangının tesirlerinden korunmak dumanın ulaştığı bölgelerde mümkünse evden çıkılmamasını, pencerelerin kapalı tutulmasını, dışarı çıkmak gerektiğinde ise maske kullanılması gerektiğini belirten Uzm. Dr. Selin Çakmakcı Karakaya, “İnce taneciklerden korunmak için cerrahi maskeler, ıslatılmış kumaş kâfi değildir, N-95 tipi maskeler kullanılmalıdır. N-95 tipi maskeler devlet tarafından yangın bölgesinde dumana maruz kalan
halka temin edilmelidir. Maskelerin yüze güzel oturması ve gerçek kullanılması değerlidir. Bu maskelerin ortamda bulunan CO üzere gazlardan kişiyi korumadığı bilinmelidir. Yangın bölgesinden öncelikle KOAH, astım ve kronik kalp rahatsızlığı bulunan hastaların, çocukların, gebelerin tahliye edilmesi, daima oksijen kullanması gereken hastaların mümkün elektrik kesintilerinden etkilenmemeleri için tahliyesinin öncelikli yapılması, aygıtların kullanımının sürdürülebilmesi için uygun şartların oluşturulması gereklidir. Ormanlarımızı korumak hepimizin vatandaşlık vazifesidir. Yanan her orman, yanan geleceğimiz demektir. Önlem almak, hazırlıklı olmak hayat kurtarır.” dedi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
