Uzmanlardan Klima Uyarısı ! Türk Torak Derneği YK Üyesi Dr. Yılmaz, klimanın kullanımı hakkında teklif ve ikazlarda bulundu.
Türk Toraks Derneği (TTD) Merkez İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Özge Yılmaz, klima kullanımının
sıhhatimize tesirleri ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Günümüzde hava şartlarının çok sıcak veya
soğuk olduğu periyotlarda hayat alanlarımızı konforlu hale getirmek için klima sistemleri vazgeçilmez
hale gelmiştir. Birçok insan meskenlerinde, işyerlerinde, alışveriş merkezlerinde, otomobillerinde, toplu taşıma
araçlarında klimalı bir ortamda yaşamaktadır. Çağdaş hayatın vazgeçilmez bir kesimi haline gelen
klima sistemlerinin sıhhatimize mümkün tesirleri hakkında şuurlu olmak, kullanım alışkanlıklarımızı gözden
geçirmek epeyce değerlidir.“ dedi.
Sıcak ve Soğukta Klima Uyarısı !Klimalar Teneffüs Yollarını Etkileyebiliyor
Ev tipi klima sistemlerinin uzun mühlet çalışmasının ortamdaki bağıl nemi düşürebileceğini belirten
Yılmaz, şöyle devam etti:
“Bu düşük nem düzeyi, bilhassa uzun periyodik maruz kalmalarda ciltte kuruluğa ve kaşıntıya, aynı
vakitte gözlerde kuruluk ve tahrişe sebep olur. Klima sistemlerinin uzun müddetli ve kontrolsüz
kullanımları teneffüs yollarını olumsuz etkileyebilir. Mukozaları kurutarak üst teneffüs yollarında
enfeksiyonların kolaylaşmasına neden olabilir. Bilhassa kapalı ve havalandırması sonlu alanlarda
ağır bir biçimde çalışan klimalar, iç yer havasını dolaştırarak toz, alerjen ve mikropların yayılma
riskini artırabilir. Bu durum, bilhassa alerjik tepkilere ve teneffüs yolu enfeksiyonlarının yayılma
ihtimalinin artmasına neden olabilir. Klima hastalığı olarak bilinen ve Lejyoner hastalığı etkeni olan
Legionella bakterisi önemli bir teneffüs yolu enfeksiyonudur. Legionella bakterisi sırf su
damlacıkları içinde bulunur. Bilhassa su kullanan kapalı alan iklimlendirme sistemlerinin hastalığı
yaydığı bilinmektedir. Bu sistemler oteller, büyük salonlar, iş merkezleri üzere yerlerde kullanılır. Mesken ve
otomobil içi iklimlendirme sistemlerinde ise su kullanılmadığı için bu hastalığa yakalanma riski son derece
düşüktür. Enfekte su damlacıkları havada bulunan beşerler tarafından solunur ve Lejyoner hastalığına
yahut Pontiac ateşi (yüksek ateş, halsizlik, baş ve kas ağrıları) üzere hafif gribal semptomlara neden
olabilir. Su kullanan kapalı alan iklimlendirme sistemlerinde su sistemlerinin tertipli olarak
çalıştırılması, suyun dingin kalmaması ve belli aralıklarla boşaltılıp dezenfekte edilmesi bakteri
üremesini azaltabilir”
Klima Alerjik Semptomlara Yol Açabilir
Astım için çeşitli iç hava tetikleyicileri olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özge Yılmaz. “Klima ünitesinde
birikebilecek nem nedeniyle küf oluşumu potansiyeli vardır ve sporlar ünitenin içinden geçen havayla
yayılabilir. Bu, birçok beşerde alerjik tepkilere neden olabilir ve hatta astım krizini tetikleyebilir.
Soğuk ve hava akımı ile alerjen temasının artması nedeniyle alerjik cevaplarda artma gözlenebilir, olası
alerjik semptomlar konusunda dikkatli olunmalıdır. Alerjik tepkilerin hapşırık, burun akıntısı,
geniz akıntısı ve bazen de öksürük üzere semptomlara neden olabilir. Lakin tüm bunlar nem denetimi,
uygun filtre paklığı üzere yanlışsız klima kullanımı ile önlenebilir. Klima nedeniyle susuz kalmak baş
ağrısına ve migrene neden olabilir. Dehidratasyon, migren kelam konusu olduğunda sıklıkla gözden
kaçırılan bir tetikleyicidir.“ diye konuştu.
Klimanın Gerçek Kullanımı Çok Önemli
TTD Etraf Sorunları ve Akciğer Sıhhati Çalışma Kümesi Yürütme Şurası Üyesi Arş. Gör. Orbay Tutku
Seren ise, klima kullanırken oda sıcaklığını istikrarda tutmanın kıymetine işaret ederek, “İdeal oda
sıcaklığı ekseriyetle 20-24°C ortasında olduğundan, bu aralıkta bir sıcaklık ayarı yapılabilir, ancak
rahatsız ediyorsa ısı 27°C ‘ye kadar çıkarılabilir. Öbür bir teklif, ısının dış ortam sıcaklığından 7-8°C daha düşük bir sıcaklığa ayarlanmasıdır. Konut tipi klima kullanımı sırasında düşük nem düzeyleri, cilt ve
teneffüs yolları rahatsızlıklarına neden olabilir. Ülkü iç yer nem düzeyi %40-60 arasında
olmalıdır. Bu nemi korumak için klima sistemleri ile nemlendiriciler kullanılabilir, odanın çeşitli
yerlerine su dolu kaplar konabilir. Susamayı beklememek, tertipli aralıklarla su içmek oldukça
kıymetlidir. Klima sistemlerinin filtreleri 6 ayda bir temizlenmeli yahut değiştirilmelidir. Pak filtreler,
havadaki partiküllerin yayılma riskini azaltır ve iç yer havasını daha pak fiyat. Ayrıyeten filtre
paklığı ile enfeksiyon etkeni olabilecek virüs, bakteri üzere mikroorganizmaların yayılmasının önüne
geçilmiş olur.“ diye belirtti.
Klima Mola Vererek Çalıştırılmalı
Klima sistemini daima olarak kullanmak yerine, orta sıra kapatmak yahut fan modunda çalıştırmanın
güç tasarrufu da sağlayacağını belirten Seren, “Ayrıca iç yer havasının taze hava ile karışması
sağlanır. Pencere ve kapıların kısa müddetliğine açılması da iç yer havasının tazelenmesine yardımcı
olur. Kapalı iş ortamlarında çalışanların gün içinde birkaç kere açık havaya çıkması uygun olacaktır.
Sonuç olarak; yanlışsız sıcaklık ayarı, nem denetimi, filtre paklığı ve havanın deveranı üzere adımları
uygulayarak, klima sistemlerini en faal ve sağlıklı halde kullanabiliriz” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber. Ajansı)
