Tip 1.5 Diyabet Nedir ? Son günlerde çok konuşulan Tip 1.5 Diyabeti hakkında bilgi veren Prof.Dr. Yavuz Yörükoğlu, değerli ihtarlarda bulundu.
Tip 1.5 Diyabetini Ürkütücü Bir Biçimde Daha Sık Görmeye Başladık
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, son yıllarda daha sık görülmeye başlanan TİP 1.5 diyabetinden bahsetti. Tip 1.5 diyabetin; TİP 1 ve TİP 2 diyabetleri ortasında değişik bir hastalık tablosu olduğunu lisana getiren Yörükoğlu, kelam konusu tabloyu son yıllarda ürkütücü bir formda daha sık görmeye başladığını lisana getirdi. Şeker hastalığı, diyabet tiplerini hatırlatarak konuşmasına başlayan Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip 1 diyabet bir otoimmune hastalık kabul edilir. Yani bağışıklık sistemimiz maksat şaşırarak, insülin üreten pankreas bezine karşı antikorlar geliştirir. Buraya saldırır ve harap eder. Pankreas bezinde görülen bu harabiyet nedeniyle insülin üretilemediğinden, şeker hastalığı tablosu ortaya çıkar. Tip1 diyabet ekseriyetle çocukluk yaşlarında görülür. Tip2 diyabet ise çok daha farklı. Bu şeker hastalığı tipi çoklukla hayat şeklimizden kaynaklanan; makus beslenme, çok beslenme, obezite ve hareketsizlik üzere nedenlerden ötürü ortaya çıkıyor. Tip 2 diyabet daha erken yaşlarda görülebilirse de ekseriyetle orta yaşlarda kendini göstermeye başlıyor. Tip 1 diyabetin tedavisi yani geriye çevrilmesi mümkün değil. Burada pankreas bezi insülin üretememektedir. Hasebiyle tek deva insülin enjeksiyonları ile şeker hastalığını denetim altında tutmak. Tip2 diyabet ise hayat biçimimizden kaynaklanan bir hastalık olduğundan, şeker hastalığına neden olan; hareketsizlik, çok beslenme, makûs beslenme üzere faktörler ortadan kaldırıldığında bu hastalık da büsbütün geriletilebiliyor.” dedi.
Tip 1.5 Diyabet Çoklukla Erişkin Yaşlarda Ortaya Çıkan Tip1 Diyabet Tablosuna Benzer
Tip1.5 diyabetin son yollarda sık görülmeye başlanan, daha kompleks bir tablo olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip1.5 diyabet çoklukla erişkin yaşlarda ansızın ortaya çıkan bir tip1 diyabet tablosuna misal. Bu hastalarda alışageldiğimiz; aile hikayesi, makus beslenme, çok beslenme, obezite üzere risk faktörleri çoğunlukla bulunmaz. Bu hastaların kan tetkiklerini incelediğimizde kan şekerinin çok çok yüksek olduğu hatta kimi vakit hastaneye şeker koması tablosuyla geldiklerini ama buna karşılık insülin seviyelerinin çok düşük olduğunu görmekteyiz. Burada pankreas bezinin yeteri kadar insülin üretemediğini anlıyoruz. Tip1.5 diyabet teşhisini koymak için, yani bunun apansız gelişen bir otoimmune hastalık olup olmadığını anlayabilmek için kimi özel tetkikler uyguluyoruz. Bu testlerin olumlu çıkması durumunda hastalığın otoimmune bir hastalık olduğuna karar veriyoruz. İşte bu hastalığa tip1.5 diyabet yahut daha bilimsel tabiriyle “Latent Otoimmune Diabetes in Adults” kısaltılmış olarak “LADA” denmektedir.” diye konuştu.
Covid Geçirmiş Şahıslarda Şeker Hastalığı Görülme Oranı Yükselmekte
Son 1-2 yıl içerisinde covid geçirmiş hastalarda, covid sonrası şeker hastalığının daha sık görülmesinin dikkatleri çekmeye başladığını söyleyen Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu şunları söyledi, “Yakın zamanda yapılan geniş çaplı bir bilimsel çalışma bu tür hastalarda; şeker hastalığı görülme anlamlı olarak yüksek olduğunu göstermiştir. 200 bin kişinin incelendiği, geniş çaplı bir araştırmada her ne kadar hafif olursa olsun covid geçiren kişilerde; 1 yıl içinde şeker hastalığı görülme anlamlı bir şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Özellikle “long covid” dediğimiz yani covidin akut periyodu atlatıldıktan sonra; aylarca süren öksürük, hafif ateş ve halsizlik tablosuyla devam eden şahıslarda bu daha sık görülmektedir. Bu durumun virüsün pankreas bezine direkt saldırması sonucu mu olduğu, yoksa bir bağışıklık sistemi yani otoimmune hastalık sonucu mu geliştiği hala tartışma konusu.”
Prof. Dr. Yavuz YörükoğluProf. Dr. Yavuz Yörükoğlu: “Son 1-2 Sene İçinde Tip1.5 Diyabet Vakalarıyla Sık Karşılaşıyoruz”
Diyabetin neden oluştuğunun ve tedavisinin pek net olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Obezite, hareketsizlik, kötü beslenme gibi nedenlerle oluşan tip2 diyabetin tedavisi de çok net. Her sene bu şekilde yüzlerce hasta görüyor ve başarılı bir şekilde tedavi edebiliyoruz. Ancak biraz önce söylediğim gibi son 1-2 sene içinde tip1.5 diyabet vakalarıyla daha sık karşılaşmaya başladık. Bu hastalar nispeten genç, önemli bir aile öyküsü olmayan, önemli risk faktörü olmayan hastalar. Bu kişilerde bu hastalık tam bir kötü piyango.” dedi.
Pankreas İnsülin Üretebiliyor İse Tedavi Edilebilir
Tip1.5 diyabetin tedavi edilip, edilemeyeceği sorusu üzerine konuşan Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip1.5 diyabet birinci teşhis edildiğinde ekseriyetle hastanın kan şekerleri çok yüksek bulunur. Bu basamakta yapılacak tek şey hastaya insülin başlamaktır. İnsülin ilaçlarıyla kan şekerinde bir dengelenme sağladıktan sonra ağızdan alınacak birtakım ilaçlarla tedavi sürdürülebiliyor. Lakin tip1.5 diyabetin tedavisi tip2 üzere bu kadar açık ve net değil. Burada belirleyici faktör pankreasın bu hadise sonucunda ne kadar hasar gördüğü, şayet pankreas bezinde hala insülin üretebilen manalı bir sayıda beta hücresi varsa o vakit iş daha olumlu. Lakin bunu biraz da vakit gösteriyor. Bu hastalığın tedavisinde insülin ve ağızdan alınan ilaçların yanı sıra; özel bir beslenme rejimi, bağırsak florasının düzenlenmesi ve immunoterapi üzere birtakım seçeneklerimiz var. Benim son bir yıl içinde gördüğüm Toplam 5 tip1.5 diyabet olayının birinde tam tedavi sağlayabildik. Öbür üçünde manalı düzelmeler oldu. Lakin bir hastada da rastgele bir tedaviye karşılık alamadık.” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
