Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK) İstanbul başta olmak üzere ülke genelinde artan kızamık vakalarına ait 42 vilayette yaptırdığı anket çalışması sonuçlarını bugün gerçekleştirdiği online açıklamada kamuoyuyla paylaştı. Yapılan ankete nazaran; kızamık olaylarının İstanbul’da ve Bursa’da fazla olduğuna işaret edildi.
Kızamık olaylarıyla ilgili Sıhhat Bakanlığı’na şeffaflık daveti yağan TTB’nin Aile Hekimliği Kolu, kızamık olaylarındaki artışla ilgili olarak 42 vilayette 579 doktor ile anket çalışması gerçekleştirdi. Online olarak gerçekleştirilen anket sonuçlarının açıklanması toplantısında TTB AHEK Lideri Dr. Emrah Kırımlı, toplumun kızamık hastalığında geldiği yeri görebilmesi açısından bu anket çalışmasını yaptıklarını, tek bir çocuğun bile kızamıktan ölmesini kabul etmeyeceklerini söyledi. Dr. Kırımlı, kızamıktan bir çocuğun ölmesinin cinayetle muadil olduğunu, yazı 81 ile yazı göndererek kızamıkla çaba edilemeyeceğini, TTB AHEK olarak üzerlerine düşen vazifesi yapmaya hazır olduklarını söyledi. TTB AHEK Sekreteri Dr. Sibel Uyan, kızamık anket sonuçlarını açıkladı, sıhhat idaresinin karar vericilerinin takım hizmetine ve liyakata kıymet vermeleri ve işbirliği içerisinde olmalarına vurgu yaptı. Sıhhat Bakanlığına toplumu bilgilendirme misyonunu yerine getirme daveti yapıldı.
Zatürre Olarak İşlenmiş!
Anket sonuçları açıklanmadan evvel konuşan Türk Tabipleri Birliği Lideri Dr. Şebnem Korur Fincancı, kızamık olaylarının pek birçoklarının zattürre olarak kayda geçirildiğini, zattüreden vefata neden olan etkenin kızamık olduğunun gözden kaçırıldığına işaret etti.
TTB AHEK Sekreteri Dr. Sibel Uyan anket çalışması ile ilgili şu bilgiler verildi:
- Yaklaşık altı ay boyunca ülkemizde farklı aşılarda aşı tedarik sorunu ortaya çıkmış, bu sorun kısmen kimi aşılar için sürmektedir.
- 6 Şubat sarsıntıları sonrası sarsıntı bölgesi sıhhat altyapısı tümüyle çökmüş ve büyük bir nüfus hareketi gerçekleşmiş, bilhassa esirgeyici hekimlik kâfi ve vaktinde eski fonksiyonuna kavuşturulamamıştır.
- COVID-19 pandemisi periyodunda okul aşılamaları 2 yaş geriye çekilmiş, okullardan yapılan aşılamalar aile sıhhati merkezlerin de yapılmaya başlanınca kaçırılmış aşılar ortaya çıkmış, COVID-19 devrinin daha da artan aşı tereddüdü ve sıhhat kurumlarına müracaatların ağır olarak ertelenmesi yaklaşık 2,5 milyona yakın çocukta aşı kaybı oluşturmuştur.
- COVID-19 devrinde tüm ilçe sıhhat takımlarının filyasyon çalışmalarına çekilmesi ile süreksiz tarım personelleri üzere kümelerin bölge tabanlı aşılamaları aksamıştır.
- Yoğun olarak göç alan ülkemizde milyonlarca sistemsiz göçmenin aşıları eksik kalmıştır.
- Genişletilmiş bağışıklık programı kapsamında eksik aşı tamamlanması programları hayata geçirilmemiştir.
- COVID-19 aşıları üzerine yapılan bilim dışı tartışmaların bir hükümet siyaseti olarak kolaylaştırılması ile yeterlice artmıştır. O denli ki bu periyotta aşı terslerinin mitinglerine müsaade verilirken tabiplerin miting yapması COVID-19 önlemleri münasebeti ile engellenmiştir. Hükümetin seçim ortaklarından biri etkin olarak aşı tereddüdünü besleyen telaffuzları desteklemiştir.
Sağlık Bakanlığı’na ve Kamuoyuna İhtar ve Baskılar Sonuç Vermiştir
Dr. Sibel Uyan, “Bu altı ay boyunca TTB tarafından resmi bilgi talepleri, basın açıklamaları, sıhhat çalışanlarına yönelik eğitimler düzenlenmiş ve kızamık salgının boyutu ve alınacak önlemler konusunda tekliflerde bulunulmuştur. Bu süreçte bakanlık tarafından yapılan bir açıklama olmamış, salgın olmadığı tarafında gerçek olmayan açıklamalarda bulunulmuştur. Bizim alandan gördüğümüz ve Sıhhat Bakanlığı tarafından topluma açıklanmayan lakin milletlerarası kurumlara bildirilen sayılar ise ülkemizde kızamık salgını olduğunu ve süratle önlem alınması gerektiğini göstermesi ile kızamık olaylarının olduğu Sıhhat Bakanlığı tarafından kabul edilmek zorunda kalmış ve önlemlerin artırıldığı ilan edilmiştir. Kızamık üzere süratli bulaşan ve öldürücü olan hastalığın yayılmasını önlemek, önlemlerin vaktinde faal bir halde almasını sağlamak, kamuoyunu ve sıhhat çalışanlarını bilgilendirmek, alınacak önlemlere takviye olmak emeli ile TTB AHEK tarafından çevirimiçi bir saha çalışması planlanmış ve ülke genelinde aile hekimliği çalışanlarının kızamık konusundaki görüşleri alınmıştır” dedi.
Vaka Artışında İstanbul’dan Sonra İkinci Sırada Bursa Var!
TTB AHEK Kızamık Bahisli Anket Çalışması Sonuçları Şöyle:
- Çalışma 42 vilayetten 579 tabibin iştirakiyle gerçekleştirildi.
- Son altı ay içinde aile doktorları ülkemizin çabucak tüm bölgelerinde kızamık hadiseleri ile karşılaşmıştır. Adana, Adıyaman, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İzmir, İstanbul, Manisa, Muğla, Van ve Zonguldak vilayetlerinde kızamık görülmüş. Bursa ve İstanbul vilayetleri ise daha yaygın olarak kızamık hadiseleri bildirmiştir.
- Çalışmamıza katılanların %6’sı 2023 yılında kızamık hastası gördüklerini, %10’u kızamık temaslı takibi yaptıklarını ve %1’i ise kızamık hastaları ortasında hastane yatışı olduğunu belirtmişlerdir.
- Kayıtlı hastalar ortasında kızamık nedenli mevt bildiren olmamıştır. Saha çalışmamızdan elde edilen datalar Halk Sıhhati Uzmanları Derneği tarafından 20 Haziran 2023 tarihinde açıklanan 2023 birinci dört ay raporu ile misal hastaneye yatış oranlarına işaret etmektedir (2023 ilk 4 ay 1440 yeni vaka ve 242 hastane yatış).
- Aile hekimliği yaptığı müddet boyunca kızamık hastası gördüğünü söyleyenlerin oranı %18’dir. Tüm kızamık hadiselerinin üçte biri ile bu son altı ayda karşılaşılmıştır, kızamık nedenli mevt ile karşılaşan aile doktoru oranı ise binde 5’tir.
- Aile doktorlarının %71’inin kayıtlı hastalarında aşı reddi olan aile mevcuttur ve ortalama aşı reddi sayısı 3,4 olarak belirlenmiştir. Tam sayılar Sıhhat Bakanlığı’nda mevcuttur lakin bu mevzuda da bilgilendirme yapılmamaktadır. Elde ettiğimiz bilgiler son bir yıl içinde 64.000 çocuğun aşı reddi nedeniyle aşısının yapılmadığını göstermektedir.
Neler Yapılmalı?
- Biz TTB AHEK olarak aşı tereddüdü ve aşı eksikliğinin yol açabileceği sıkıntılar konusunda uzun müddettir toplumu ve Sıhhat Bakanlığını uyardık, “Aşı Candır Hayat Kurtarır” ismiyle kampanyalar yürüttük. İkazlarımızı yineliyoruz. Aşı tereddüdünü azaltıcı teşebbüslerde bulunulmadığı sürece aşıyla önlenebilir hastalıkların, çocuklarımız ve yurttaşlarımızın sıhhatini ve hayatını tehdit etmeye devam edeceği açıktır. Bakanlık aşı tereddütlerine karşı yürütülen aksi propaganda ve eğilimlere karşı kararlı tesirli daima bir gayret içinde olmalı çalışma başlatmalıdır.
- Deprem, ağır göç ve tarım çalışanları ile oluşan ağır nüfus hareketleri, aşı eksiklikleri süratle giderilmelidir.
- Okul aşılarının ASM’lere çekilmesi ile meydana gelen aşısız kümenin aşılanması yalnızca aile hekimliği çalışanları ve yurttaşların sorumluluğu üzerine bırakılmamalı, okul aşıları yerinde ve vaktinde yapılmalıdır.
- Aşı kâfi ölçüde ve vaktinde yapılmalıdır.
- Yaygın olarak bölge temelli ve toplum yönelimli aşılama çalışmalarına başlanılmalıdır.
- Sağlık idaresinin karar vericilerin liyakat sahibi daima hizmet içi eğitime istekli, tesirli bağlantı hünerlerine sahip olması, grup hizmetine inanması sıhhat meslek örgütleriyle, toplumun her kısmıyla iş birliği içinde olması beklenir.
- Sağlık Bakanlığı toplumu bilgilendirme vazifesini yerine getirmelidir. Salgının neden bu derece yaygın olduğu konusunda toplum ve sıhhat çalışanları kâfi, vaktinde ve şeffaf olarak bilgilendirilmeli
- Halkın sıhhat hakkının korunması başta önlenebilir hastalıklara karşı faal kararlı bir kamucu hami sıhhat hizmet siyaseti ve sıhhat çalışanlarının haklarını görüşlerini tekliflerini dikkate alınmasıyla imkanlı olacağını hatırlatıyoruz. (BSHA-Bilim Ve Sağlık Haber Ajansı)
