Her üç bayandan birinde görülen sistit yani idrar yolu enfeksiyonu, bayanları en çok rahatsız eden sıhhat problemleri ortasında yer alıyor.
Sistit bilhassa tatil devrinde; yetersiz su tüketilmesi, havuz, deniz ya da ani ısı değişikliği ile soğuğa maruz kalma üzere nedenlerle sıklıkla ortaya çıkabiliyor. Kimi şahıslarda yaz periyodunu kabusa dönüştürebilen sistit, erişkin bir bayanda bir yıl içerisinde 3 kere ve daha sık oluyorsa o vakit altta yatan diğer nedenlerin de araştırılması gerekiyor. Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. A. Hükümran İşgören; sistit belirtileri, tedavisi ve doğal korunma usulleri hakkında bilgi verdi.
Sistit Bir İdrar Yolu Enfeksiyonudur
Kadınların idrar yolları erkektekinden farklı olarak dışarıya kısa bir kanalla açılır. Bu nedenle dışarıdan mikropların girmesi daha kolaydır. Aslında bedenin dış kısmında yani vajinal bölgede genital flora denilen; muhakkak oranda yeterli ve makus mikropların barındığı bir ortam bulunmaktadır. Bu flora dış kapı nöbetçisi üzere berbat mikropların içeri girmesine mahzur olur. İdrar kesesinde ise olağanda mikrop bulunmaz yani bu bölge sterildir. Dış ortamda bulunan bu mikropların idrar kesesine girmesi ve çoğalması enfeksiyona yani sistite neden olur. Bilhassa genital bölgedeki tahrişler buradaki mikropların idrar kanalına girmesini kolaylaştırır. Ayrıyeten beden direncinin azaldığı durumlar da enfeksiyona yatkınlığı artırabilir.
Yeterli Su Tüketilmezse Sistit Riski Bariz Halde Artıyor
Hava sıcaklıkları artmasıyla su alımında yetersiz kalınabilmektedir. Sıcak havalarda serinlemek için beden daha fazla terlediğinden, su alımını artırmak her zamankinden daha kıymetlidir. Günde ortalama 2 buçuk litre su içilmesi; mesaneyi tahrişten uzak tutmak ve konsantre idrarın bakteriyel enfeksiyonların üreme alanı olmasını önlemek için, idrarın uygun biçimde seyreltilmiş olması değerlidir. Bu da kâfi ölçüde su içmekle gerçekleşir. Ayrıyeten sıvı düzeyi, atıkların bağırsaktaki hareketini direkt tesirler. Kâfi su tüketilmemesi enfeksiyonların ana yollarından biri olan bağırsağı ve münasebetiyle mesaneyi tesirler. Bunun sonucunda idrar yapma sırasında yanma, sık idrara gitme olabilir. Bu nedenle şikayetler şiddetli değil ise öncelikle alınan sıvı ölçüsünü arttırmak kâfi olabilir.
Sistit 24 Saatte Geçmiyorsa…
İlk 24 saat içinde; idrar yaparken yanma ve sık çıkma üzere şikayetlerin büsbütün geçmediği ya da idrar yaparken zorlanma, idrarın kanlı gelmesi, kasık ve bel ağrısı, akıntı, idrar tutamama, ateşlenme, halsizlik üzere şikayetlerin eklendiği durumlar idrar yollarında önemli bir enfeksiyona işaret ediyor olabilir. Bu durumda kesinlikle bir doktora başvurulmalıdır. Erişkin bir bayanda sistit bir yıl içerisinde 3 sefer ve daha sık oluyorsa o vakit altta yatan diğer nedenlerin de araştırılması gerekir.
Kontrolsüz Antibiyotik, Enfeksiyonu Kronikleştirir!
Basit bir idrar analizi ile sistit tanısı konulabilir. Fakat bilhassa sık tekrarlayan sistitlerde, mikrobun cinsinin saptanabilmesi ve uygun antibiyotiğin seçilebilmesi için idrar kültürü yapılması kıymetlidir. Bu etapta yapılacak en kıymetli yanlışlardan biri, denetimsiz antibiyotik kullanılmasıdır. Yanlış kullanılan ilaçlar hem yan tesirleri nedeniyle sıkıntılar yaratır hem de bakterilerde direnç gelişimine ve kronikleşen enfeksiyonlara yol açabilir. Komplike olan idrar yolları enfeksiyonlarında ise; daha uzun müddetli tedavi ve yalnızca enfeksiyonu kurutmak değil birebir vakitte altta yatan nedenleri de araştırıp ortaya çıkarmak gerekir.
Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. A. Hâkim İşgörenSistitten Korunmak İçin Bu Teklifleri Dikkate Alın;
- Bol ölçüde sıvı alın
- Hijyen kurallarına dikkat edin
- Havuza girdikten sonra kesinlikle duş alın
- Islak mayo yahut bikininizi değiştirin
- Tuvalet paklığını suyla ya da tuvalet kağıdıyla, kesinlikle önden geriye yanlışsız yapın
- C vitamini idrarla atılırken idrarın asitliğini de artırdığı için yaz mevsiminde kullanılmalıdır. Asit, ortam bakterilerin yerleşmesini ve üremesini zorlaştırır. Bu durum tedavinin aktifliğini artırabilir ve kısmen de olsa korunma sağlayabilir
- Kızılcık suyu için. Hem yüksek C-vitamini içeriği olan hem de mesane içerisinde esirgeyici bir sinema katmanı oluşturduğu söylenen kızılcık suyu (cranberry), tedaviyi destekleyen doğal ve tesirli bir maddedir
- Tüketilen besinlerde, besinlerin bozulmasını önleyici katkı unsurlarının bulunmamasına itina gösterin
- Kendi mayaladığınız yoğurdu tüketin. Doğal yollarla mayalanmış yoğurt, bilhassa antibiyotik kullananlarda, üriner sitemi tekrar düzeltmeye etmeye yardımcı olacak birçok faydalı bakteri içerir
- Probiyotik tüketin (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
