Dünya Sıhhat Örgütüne nazaran besinler aracılığı ile insan organizmasına taşınan bakteri, virüs, parazit, toksin ve kimyasal unsurlar üzere kirleticilerden kaynaklanan besin zehirlenmelerine bağlı hastalıklar her yıl dünyada yaklaşık 600 milyon kişiyi etkiliyor.
Besin zehirlenmelerine sebep olan dört bakteri çeşidi bulunduğunu söyleyen Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Diyetisyeni Gültaç Dayı Çamır, en çok görülen bakteri çeşidinin stafilokok olduğunu belirtti. Bu bakterinin et, süt, süt eserleri ve salatada ortaya çıktığını söyleyen Çamır, besin alındıktan iki yahut üç saat sonra belirtilerin başladığını ve bedende kusma tepkisinin görüldüğünü belirtti.
BAKTERİILER ÖLÜMCÜL ZEHİRLENMELERE NEDEN OLABİLİYOR
Et, süt ve salatadan kaynaklanan besin zehirlenmelerine sebep olan bir başka bakteri cinsinin shigella bakterisi olduğunu söyleyen Diyetisyen, bu bakterinin ortaya çıkma mühletinin bir yahut iki gün olduğunu belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu bakteri bulantı, kusma, ateş, kramplar, karın ağrıları ve dışkıda kan biçimindeki belirtiler ile görülür. En önemli ve ölümcül besin zehirlenmesine neden olan bakteri clostridium botilinum ismi verilen bakteridir. Bu bakteri konservelerde, ette, zerzevat ve meyvede bulunabilir. Bu bakteri felç yapabilir, teneffüsü engelleyebilir ve vefatla sonuçlanabilir.”
ET TÜKETİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Öncelikle fiyatı düşük diye nasıl ve nereden geldiği muhakkak olmayan tıpkı vakitte da nasıl koruma edildiği bilinmeyen, denetlenmemiş ve de açık bir halde tezgahlarda satılan eserlerin mutlaka satın alınmaması gerektiğini vurgulayan Çamır, et eserlerinin, standartlara uygun biçimde işletilen şarküterilerden alması gerektiğini belirtti. Muteber markaların paketli eserlerinin de alınabileceğini söyleyen Çamır, “Paketli eser alırken de paketin hasar görmediğinden emin olun. Kesinlikle etiket okuma alışkanlığı edinin. Üzerinde yazılı olan üretim ve son tüketim tarihlerini denetim edin. Hayvanlardan geçebilecek hastalıklar nedeniyle sütü muhakkak çiğ tüketmeyin” dedi.
BESİNLERİ MUHAFAZA ÖNERİLERİ
Besinlerin bozulmasını önlemek için en pratik prosedürün buzdolabında yahut dondurucuda saklamak olduğunu söyleyen Diyetisyen, pişmiş besinler çabucak tüketilmeyecek ise iki saat içinde buzdolabına yerleştirilmesi gerektiğini belirtti. Buzdolabından çıkarılan yemeğin 70 derecenin üzerinde ısıtılmasını öneren Çamır, birebir yemeğin tekrar tekrar ısıtılmaması gerektiğini belirterek, kelamlarına şöyle devam etti:
“Dondurucudan çıkardığınız besinleri çözüldükten sonra tekrar buzluğa koymayın. Pişmiş yiyeceklerle çiğ yiyeceklerin birbirine temasından kaçının. Ferdî hijyeninize dikkat edin. Besin hazırlığını yapan bireylerin ellerini kesinlikle sabunla en az iki dakika yıkamaları besin zehirlenmelerini önlemek açısından değerlidir. Ayrıyeten elinde kesikler yahut açık yaralar bulunan şahısların katiyetle besin hazırlığı yapmamaları, mecburî durumlarda ise bu yaraların hiçbir şartta besinlerle temas etmeyecek halde sararak kesinlikle eldiven kullanmaları gerekmektedir.”
“BESİNLERİN UYGUN PİŞTİĞİNDEN EMİN OLUN”
Özellikle şahısların çiğ et, yumurta yahut kümes hayvanları üzere besinleri hazırladıktan sonra ellerini kesinlikle düzgünce yıkaması gerektiğini söyleyen Çamır, bu çeşit riskli besinler ile pişirilmeden tüketilecek zerzevat ve meyveleri hazırlarken farklı doğrama tahtası ve bıçakların kullanılmasını önerdi, “Sebze ve meyveler uygunca yıkandıktan sonra tüketilmelidir. Besinlerinizin güzel piştiğinden emin olun. Kâfi mühlet ve sıcaklıkta pişmeyen yiyecekler ziyanlı bakterilerin sindirim sistemine taşınmasına yol açabilir. İshal ve kusma durumunda kesinlikle dinlenmeli ve pak su, ayran, maden suyu, şekersiz çay ile sıvı alımınızı artırmalısınız. İshaliniz varsa; pirinç lapası, yoğurt, muz, şeftali, haşlanmış patates tüketmelisiniz” tabirlerini kullandı.
