Ege Üniversitesi Atatürk Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Doç. Dr. Erkan Kahraman, bor molekülünün anti kanser özelliğini araştıracak.
Karaman’ın yürütücüsü olduğu “Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tümör Hücre Sferoidlerinde Brik Asidin Antikanser Etkisinin Araştırılması” başlıklı proje, TÜBİTAK 1002 programı dahilinde desteklenmeye uygun bulundu. Proje kapsamında borik asidin antikanser tesiri araştırılarak bor içerikli yeni bir tedavi metodu geliştirilecek.
Rektör Budak Muvaffakiyetler Diledi
Proje takımını tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Sağlık alanında referans merkezi pozisyonunda olan üniversitemiz, literatüre de değerli katkılar sağlamayı sürdürüyor. Atatürk Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Doç. Dr. Erkan Kahraman’ın ve takımının geliştirdiği, TÜBİTAK’tan kabul gören proje, akciğer kanserinde bor içerikli bir tedavi tekniği geliştirmeyi amaçlıyor. Ülkemizin bor madeni açısından zenginliği göz önüne alındığında projenin ekonomik olarak da kıymetli katkılar sunacağını düşünüyorum. Hocamızı ve takımını tebrik ediyor, muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum” dedi.
“En fazla görülen ikinci kanser türü”
Akciğer kanserinin dünyada en çok görülen ikinci kanser tipi olduğunu söyleyen proje yürütücüsü Doç. Dr. Erkan Kahraman, “Akciğer kanseri dünya üzerinde en çok görülen ikinci kanser çeşidi olup, kansere bağlı vefatlar içerisinde ise birinci sırada yer almaktadır. Bu nedenle, akciğer kanseri, insidansı, neden olduğu komplikasyonlar ve mortalite oranları nedeniyle dünya genelinde üzerinde ağır çalışılan, yeni, en değerli sıhhat sorunlarının başında gelmektedir. Tedavisinde ise akciğer kanserinin tipine, genetik karakterizasyonuna ve evresine nazaran cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve sistematik tedaviler üzere çeşitli tedavi rejimleri uygulanmaktadır. Bilhassa son yıllarda akciğer kanseri tedavisinde yeni ilaç molekülü adayı olabilecek birçok bileşik ve terapötik casuslar üzerine yapılan çalışmalar son derece sürat kazanmıştır. Elde edilen datalarda birçok aday molekülün kanser tedavisinde umut verici sonuçlar ortaya koyduğu ileri sürülmüştür. Bu aday moleküllerden biri de bir bor bileşiği olan borik asittir” dedi.
“Borun iyileştirici özelliği bulunuyor”
Araştırmaların, borik asidin düzgünleştirici tesiri olduğunu gösterdiğini belirten Doç. Dr. Kahraman, “Deneysel çalışmalarda, hayvanlarda ve insanlarda borik asit uygulamasının immünite, antioksidan tesirler, büyüme ve embriyonik gelişim üzerine kayda bedel bir biçimde düzgünleştirici tesirleri olduğu gösterilmiştir. Ayrıyeten beyin işlevi, karaciğer gelişimi, yara güzelleşmesi, osteoporozis ve kanserde güzelleşmeyi kolaylaştırıcı tesiri bulunmaktadır. Epidemiyolojik ve deneysel çalışmalar, borun çeşitli kanser tipleri üzerinde olumlu tesirleri olduğunu göstermektedir. Bor bakımından güçlü diyetlerle beslenen, toprak ve suyun bor bakımından varlıklı olduğu bölgelerde yaşayan bireyler çeşitli kanser cinslerine karşı düşük risk ile ilişkilendirilmektedir. Farklı teoriler ileri sürülse de borik asidin anti kanser tesirleri altında yatan sistem tam olarak aydınlatılabilmiş değildir” dedi.
“Bor madeninin stratejik önemi artacak”
Doç. Dr. Kahraman, “TÜBİTAK tarafından destelenen projemiz ile akciğer kanseri tipleri içerisinde en fazla görülen tıp olan küçük hücreli dışı akciğer kanseri hücrelerinde borik asidin antikanser tesirlerini araştırmayı amaçladık. Bu hedefle akciğer kanseri hücrelerinde borik asidin kanser hücre canlılığını azaltma ve apoptotik hücre vefatını indükleme yetenekleri üzerine olan tesirleri incelenecek, ayrıyeten borik asidin kanser hücrelerinin koloni oluşturarak tümör formasyonu kapasitesi oluşturmasını önleyip önlemediği araştırılacaktır. Bununla birlikte kanser hücre morfolojisi, kanser hücre göçü ve metastazını üzerine tesirleri de ortaya konacaktır. Bu tahlillerin yanında in vitroda 3 boyutlu kültür ortamında akciğer kanseri tümör sferoidleri üretilecek ve borik asidin akciğer kanseri tümörünün büyümesine, yapısına, morfolojisine ve bütünlüğüne olan tesirleri de gösterilecektir. Projemiz ile elde edecek olduğumuz bilgiler, borik asidin akciğer kanserinde temel hücresel antikanser sistemler üzerine olan tesirlerini ortaya koyacak ve bor içeren amaçlı yeni tedavi modellerinin oluşturulması için kaynak bilgiler sağlayacaktır. Ayrıyeten datalarımız, Türkiye için stratejik bir değere sahip olan bor madenlerinin kanser tedavisinde umut vadeden bir molekül olup olmadığını ortaya koyacak ve bu stratejik madenlerin daha da kıymet kazanmasına katkı sağlayacaktır” dedi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
