DSÖ, rahim ağzı kanseri farkındalık ayı kapsamında yaptığı açıklamada, “Rahim ağzı kanserinin yüzde 95’inden fazlası insan papilloma virüsünden (HPV) kaynaklanmaktadır. HPV’ye karşı profilaktik aşılama ve kanser öncesi lezyonların taranması ve tedavisi rahim ağzı kanserini önlemenin etkili yollarıdır ve çok uygun maliyetlidir” sözlerini kullandı.
“DÜNYADA KADINLAR ARASINDA EN SIK GÖRÜLEN 4’ÜNCÜ KANSER TÜRÜ”
DSÖ, Rahim Ağzı Kanserini Ortadan Kaldırma Teşebbüsü isminde başlattıkları hareket hakkında, “Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiği ve tesirli bir halde tedavi edildiği sürece önlenebilir ve tedavi edilebilir. Lakin 2018 yılında 300 binden fazla bayanın hayatına mal olan hastalık, dünya çapında bayanlar ortasında en sık görülen 4’üncü kanser cinsidir.
Çok az hastalık global eşitsizlikleri rahim ağzı kanseri kadar yansıtıyor. 2018’deki ölümlerin neredeyse yüzde 90’ı düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geldi. Bir halk sıhhati sorunu olarak rahim ağzı kanserinin ortadan kaldırılmasına rehberlik etmek için savlı, uyumlu ve kapsayıcı bir strateji geliştirildi.
Mayıs 2018’de DSÖ global bir aksiyon daveti yaptı. Ağustos 2020’de Dünya Sağlık Asamblesi rahim ağzı kanserinin ortadan kaldırılmasına yönelik Küresel Stratejiyi kabul etti. Rahim ağzı kanserini ortadan kaldırmak için tüm ülkelerin insidans (hastalık oranı) oranını 100 bin kadında 4’ün altında tutması ve bu oranı müdafaası gerekmektedir. Bu maksada ulaşmak üç temel amaç vardır. Bu gayeler, aşılama, tarama ve tedavi.” dedi.
ÜÇ TEMEL GAYE: AŞILAMA,TARAMA VE TEDAVİ
Bu kapsamda DSÖ yapılan hareketler ile ilgili, 2020 yılından itibaren genç kızlardan yüzde 90’ının 15 yaşına kadar aşılandığını, bayanların yüzde 70’i 45 yaşına kadar yüksek performanslı testler ile tarandığını ve tedavi gören bayanların yüzde 90’ının da tedavilerinin bittiğini tabir etti. DSÖ, üç temel amaç olarak tabir ettiği aşılama, tarama ve tedavi hareketlerinin sonucu olarak ortaya çıkan 90-70-90 kavramı ile ilgili, “Gelecek yüzyılda rahim ağzı kanserini ortadan kaldırma yoluna girebilmek için her ülkenin 2030 yılına kadar 90-70-90 hedeflerine ulaşması gerekiyor” dedi.
DSÖ, HPV virüsüne karşı aşının değerine vurgu yaparak, aşının tüm yaş kümeleri için farklı bir dozu olduğuna da dikkat çekti. Aşı olması gereken en değerli yaş kümesinin 9-14 yaş aralığındaki genç kızlar olduğunun altı çizilerek, “2023 yılı itibarıyla dünya çapında 6 adet HPV aşısı mevcuttur. Hepsi, çoğu rahim ağzı kanserine neden olan ve HPV enfeksiyonunu ve rahim ağzı kanserini önlemede güvenli ve etkili olduğu gösterilen yüksek riskli HPV tipleri 16 ve 18’e karşı koruma sağlar.Bağışıklık sistemi zayıf olduğu veya HIV (AIDS) ile enfekte olduğu bilinen kişiler için minimum 2 doz ve uygun olduğunda 3 doz gereklidir” denildi. 2022’de yapılan açıklamada rahim ağzı kanseri olaylarının yüzde 70’inde görülen HPV, 2023 prestijiyle yüzde 95’e ulaştığı söz edildi.
“RAHİM AĞZI KANSERİNİ ORTADAN KALDIRMA YOLUNDAYIZ”
DSÖ Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus, rahim ağzı kanserine yakalanmamak için aşının ehemmiyetine dikkat çekti. Ghebreyesus, “ HPV virüsüne karşı aşılama ve hastalığın erken ve tesirli taraması ve tedavisi ile büyük ölçüde önlenebilir bir hastalık olan Rahim Ağzı Kanserini ortadan kaldırma yolundayız. Muvaffakiyet, tüm ülkelerde bayanların ve kızların bu hayat kurtaran araçlara erişimini engelleyen eşitsizliklerin ortadan kaldırılması için tüm ortakların birlikte çalışmasını gerektirir. Bu Rahim Ağzı Kanseri farkındalık ayında, DSÖ Aşı, tarama ve tedavinin daima olarak genişletilmesi davetinde bulunarak, Rahim Ağzı Kanseri Eliminasyon Teşebbüsü aracılığıyla bu önlenebilir hastalıktan arınmış bir dünyaya olan bağlılığını tekrar teyit etmektedir.
2023’te HPV aşısını uygulamaya koyan Bangladeş, Endonezya, Nijerya ve diğer ülkeleri tebrik ediyorum ve bu kritik gündemdeki ilerlemeyi hızlandırmak için 2024’te daha fazlasını desteklemeye hazırız” sözlerini kullandı.
