Avrupa Jinekolojik Kanserler Birliği (ESGO) ve Eş Başkanlıklarını Esra Ürkmez ile Doç. Dr. Murat Gültekin’in yaptığı Avrupa Jinekolojik Kanserler Hasta Dernekleri Birliği’nin (ENGAGe) ilan ettiği Dünya Jinekolojik Onkoloji Gününün (World Go Day) emeli; rahim, rahim ağzı, yumurtalık, vajina ve vulva kanserleri üzere jinekolojik hastalıklara dikkat çekmek, başta bayanlar olmak üzere toplumların bu kanserler konusundaki şuur seviyesini arttırmak.
ENGAGe tarafından 10 Avrupa ülkesinde jinekolojik kanser teşhisi almış 1450 hasta üzerinde yapılan bir çalışmaya dikkat çeken Hacettepe Üniversitesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Avrupa Jinekoloji Onkoloji Derneği Kanser Tedbire Kümesi Lideri Doç. Dr. Murat Gültekin, World Go Day etkinliğine neden gereksinim duyulduğunu bu çalışama üzerinden ntv.com.tr’ye şöyle anlattı:
“Bu çalışmaya nazaran jinekolojik kanser tanısı alan hastaların; %30’unun hayatı boyunca hiç kanser taraması yaptırmadığı, %40’nın teşhis edilen kanseri hiç duymadığı, %32’sinin kanser teşhisi aldıktan sonra tedavi için 1 aydan fazla beklediği, %60’ının HPV aşısını duymadığı, %60’ının smear ya da HPV- DNA testini bilmediği, %40’ının tedavi yan tesirleri ve hastalığın seyri hakkında bilgi sahibi olmadığı, yalnızca %13’ünün tedavi sırasında toplumsal dayanak aldığı ve %70’inin hastalıklarıyla ilgili yazılı bir broşür yahut kitapçık alamadığı sonucuna ulaşıldı. Bu gelişmeler sonrası ENGAGe üyeleri jinekolojik kanserler farkındalığının arttırılması, bayanlarda ve hekimlerde gerekli davranışsal ve iletişimsel problemlerin çözülmesi, bayanların bu kanserlerin önlenmesi konusunda daha faal olmaları için 20 Eylül gününü Dünya Jinekolojik Onkoloji Günü (World Go Day) ilan etti. Bugün 24 ülkede #gofor hashtagi ile toplumsal medya kampanyası yürütülüyor ve çeşitli etkinlikler düzenleniyor.”
Etkinliğin Türkiye ayağı, Kanserle Dans Derneği ve Hacettepe Üniversitesi iş birliği ve #goforTurkey #hareketegeç sloganıyla Ankara Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Merkez yerleşkesinde gerçekleştiriliyor.
KADINLAR, BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Jinekolojik kanserlerin her yıl dünyada 1,3 milyon bayanı etkilediğini ve yılda 450 binden fazla bayanın vefatından sorumlu olduğunu belirten Doç. Gültekin, Türkiye’de de her yıl 12 bin bayana jinekolojik kanser teşhisi konulduğunu, yaklaşık 4.500 bayanın ise bu kanserlerden ötürü hayatını kaybettiğini söyledi.
Jinekolojik kanserlerin ekseriyetle sinsi ilerlediğini ve erken devirde belirti vermediğini hatırlatan Gültekin, sistemli jinekolojik muayenenin değerine vurgu yaptı:
“Özellikle olağandışı adet kanamaları, menopoz sonrası kanamalar, kilo kaybı, karın şişliği, ele gelen kitle, işeme zorluğu, kabızlık, mide ağrıları varsa kesinlikle jinekolojik muayene gidilmelidir.”
“DSÖ’NÜN ÇALIŞMASI BAŞARILI OLURSA KANSERLE UĞRAŞTA TARİH YAZILACAK”
Tüm kanserlerde olduğu üzere jinekolojik kanserlerde de son yıllarda artış yaşandığını lisana getiren Gültekin’e nazaran, Dünya Sıhhat Örgütü’nün başlattığı bir çalışma istenen sonucu verirse rahim ağzı kanseri ortadan kaldırılacak ve kanserle çabada bir tarih yazılacak:
“Rahim ağzı kanseri üzere önemli manada önleyici önlemlerin olduğu bu kanserlerin hala azalma trendi göstermemesi, üzerinde tartışılması gereken küresel bir sıkıntıdır. DSÖ 2019 yılında HPV ve buna bağlı kanserleri dünya genelinde eliminasyon programı başlatacağını ilan etmiştir. Yapılan projeksiyonlara nazaran dünya genelinde tüm ülkelerde 11-12 yaş kümesinde 2 doz HPV aşısı ve 35 ile 45 yaşlarında yapılacak 2 HPV-DNA taraması ile yüzyılın sonuna gelmeden bu kanser büsbütün elimine edilebilir. 2020 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na gelecek olan bu teklif kabul edilir ve muvaffakiyet ile uygulanırsadünya tarihinde kanserle gayret konusunda bir tarih yazılacak ve birinci kez bir kanser tipi tüm dünyanın el ele vermesi ile büsbütün elimine edilecektir.”
“JİNEKOLOJİK KANSERLERDE TEDAVİ BAŞARISI ARTTI”
Kadın kanserlerinin teşhis ve tedavisindeki gelişmelere de değinen Bayan Doğum Uzmanı, şu değerlendirmede bulundu:
“Rahim ağzı kanseri aşılarının 15 yaş altında ve 2 doz uygulandığında aktif olabildiği gösterilmiştir. Yeniden bu kanserlerin taramasında kanseri çok daha erken ve daha fazla oranda yakalayan, negatif sonuçlarda da çok daha inançlı olan DNA testleri gündeme gelmiştir. Radikal cerrahi tekniklerde, ağır bakım alt yapılarındaki ve teknolojilerdeki gelişmeler evvelden ameliyat edilemeyen pek çok hastanın itimatla ameliyata alınabilmesini sağlamıştır. Yeni geliştirilen moleküller (PARP inhibitörleri, maksada yönelik kemoterapiler) artık medikal tedavilerde şahsileştirilmiş ve genetik profillere nazaran çok daha aktif tedaviler yapmamızı sağlamıştır. Özetle; geçtiğimiz on yıl ile karşılaştırıldığında jinekolojik kanserlerde tedavi başarısı kıymetli ölçüde artmıştır.”
“JİNEKOLOJİK KANSERLERİN DEĞERLİ BİR KISMI ÖNLENEBİLİR”
Kadınlara, “Jinekolojik kanserlerin kıymetli bir kısmı önlenebilir” diye seslenen Doç. Dr. Murat Gültekin’in jinekolojik kanserlerden korunmada tesirli olabilecek teklifleri ise şu formda:
– Obezite ve tütün ile gayret etmek, sistemli fizikî aktivite ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmak, HPV aşılarını yaptırmak, smear ya da HPV-DNA ile rahim ağzı kanseri taramalarını yaptırmak, aile hikayesi olanlarda genetik değerlendirmeler sonrası gözetici cerrahiler uygulamak ve doğum denetim haplarını nizamlı kullanmak ile bu kanserlerin değerli bir kısmı önlenebilir.
– 11-12 yaş kız çocuklarına 2 doz HPV aşısı yapılmalıdır.
– Aktifliği çocukluk çağında yapılanlara nazaran daha az olsa da, 45 yaşına kadar olan bayanlar HPV aşılarını 3 doz yaptırmalıdır.
– 30 yaş ve üzerinde her 5 yılda bir HPV, DNA ve smear ile kanser taramaları yapılmalıdır.
– Ailesinde, bilhassa birinci derece akrabalarında jinekolojik kanserler olanlar kesinlikle genetik uzmanlarınca değerlendirilmelidir.
– Tertipli jinekolojik muayene ihmal edilmemelidir.
– Anormal adet kanamaları, menopoz sonrası kanamalar, kilo kaybı, karın şişliği, ele gelen kitle, işeme zorluğu, kabızlık, mide ağrıları üzere şikayetlerin varlığında çabucak jinekolojik muayeneyee gidilmelidir.
ULUSLARASI KAMPANYA SAYFALARI VE TOPLUMSAL MEDYA HESAPLARI
https://www.worldgoday.org/
https://engage.esgo.org/
https://www.facebook.com/WorldGOday/
https://www.instagram.com/worldgoday/
https://twitter.com/worldgoday/
