Sağlık Bakanlığı tarafından, Türkiye’de HIV/AIDS (İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü/Edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu) çalışmalarına yol haritası oluşturmak ve HIV/AIDS yayılımı için risk oluşturan faktörlerle gayret etmek maksadıyla “Türkiye HIV/AIDS Denetim Programı 2019-2024” hazırlandı.
Programla HIV/AIDS yeni olay sayısı ve enfeksiyona bağlı ölümlerin azaltılması, HIV/AIDS’e yönelik sıhhat hizmetlerinin kapasitesinin geliştirilmesi, HIV ile yaşayan şahıslara yönelik ayrımcılık ve mahremiyet ihlallerinin önlenmesi amaçlandı.
Program dahilinde sağlıktan eğitime, asayişten ilaca kadar her alanda çalışma yürütülecek.
“SAĞLIKLA İLGİLİ KONGRELERDE HIV/AIDS OTURUMLARI YER ALACAK”
Sağlık alanında yapılacak faaliyetler kapsamında, iş yeri doktorları tarafından çalışanlara yönelik HIV/AIDS konusunda eğitim verilecek. Ayrıyeten sıhhat kurumlarında misyonlu tüm çalışana de HIV/AIDS konusunda standart hizmet içi eğitimler düzenlenecek.
Sağlık alakalı kongrelerde HIV/AIDS oturumlarının yer alması sağlanacak. Burada HIV/AIDS Denetim Programı’nın ve yürütülen hizmetlerin paylaşımı, hastalıkla ilgili damgalama ve ayrımcılık hususlarında seminerler düzenlenecek.
Program kapsamında toplumu enfeksiyon risklerinden korumak için hizmet verecek mevcut danışmanlık ve test merkezlerinin sayısı ve erişilebilirliği artırılacak. Riskli davranış sonrası danışmanlık merkezlerine müracaat teşvik edilecek.
TEDAVİYE DEVAMLILIĞIN SAĞLANMASI İÇİN DANIŞMANLIK HİZMETİ VERİLECEK
HIV/AIDS ile bağlı vefatları ve bulaşmayı azaltmak için de teşhis alan hastaların tedaviye devamlılığının sağlanması gayesiyle danışmanlık hizmeti verilecek. İstekli Danışmanlık ve Test Merkezleri (GDTM) yaygınlaştırılacak. GDTM hizmet sunumunun ve işçi eğitimlerinin standardizasyonu ve sürekliliği sağlanacak.
HIV/AIDS korunma, bulaş yolları konusunda bilgi verilmesi, fiyatsız ve zımnilik asılları içerisinde HIV test hizmetinin sunulması, test öncesi ve sonrasında danışmanlık hizmetinin verilmesi, tedavi için bir merkeze yönlendirilmesi gayesiyle istekli danışmanlık ve test merkezleri için ilgili standart uygulama rehberi hazırlanacak.
Bu merkezlere mesai saatleri dışında da ulaşma ve erişilebilirliğini artırmaya yönelik dış ulaşım aktiviteleri planlanacak ve yürütülecek.
MEVZUAT DÜZENLEMESİNE GİDİLECEK
Toplumda HIV enfeksiyonunun tedavi edilebilir bir enfeksiyon olduğu, tertipli tedavi altında olmanın HIV enfeksiyonundan AIDS evresine dönüşmeyi engelleyip bulaştırıcılığı azaltacağına dair farkındalık çalışması yapılacak.
Hassas kümelerin büyüklük dağılımının ortaya konulması için bilimsel araştırmalar yapılacak. Unsur kullananların riskli davranışlarının önlenmesine yönelik programlar geliştirilecek. Hassas kümelerde HIV enfeksiyonu farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
Program kapsamında, enfeksiyonun teşhis, takip ve bilgilendirme ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılacak. Evlilik öncesi sıhhat muayenesi mevzuatı ve işleyişi, muhtaçlıklar doğrultusunda güncellenerek sürdürülecek. Hasta yakınlarına ve üçüncü şahıslara yönelik bilgilendirmeye yönelik mevzuat düzenlemeleri yapılacak.
HIV müspet sıhhat çalışanlarına yönelik çalışma ömrü ve toplumsal güvenlik uygulamalarını kapsayan düzenleme yapılacak. İstem dışı riskli temas olgularında klinik idare algoritmaları düzenlenecek. Ayrıyeten, cerrahi teşebbüslerde enfeksiyon denetim, tedbire stratejisi ve prosedürleri güncellenerek uygulanması sağlanacak.
ELEKTRONİK HIV/AIDS BİLGİ SİSTEMİ YENİLENECEK
Kan eserlerinin kullanımına bağlı HIV enfeksiyonu bulaş riskinin önlenmesi için de çalışmalar yapılacak.
Öte yandan, elektronik HIV/AIDS bilgi sistemi yenilenecek. Süreksiz barınma kampları ve insani yardım alanlarında vazifeli sıhhat çalışanları da HIV/AIDS bildirimleri ve mahremiyet prensipleri hakkında bilgilendirilecek.
Öte yandan enfeksiyonun anneden bebeğe geçişinin büsbütün önlenmesi için çalışmalar da yapılacak. Bu kapsamda, HIV enfeksiyonu istikametinden tüm hamilelerin taranması, HIV müspet hamilelerin gebelikleri müddetince tedavi devamlılığının sağlanmasına yönelik program geliştirilecek.
Sosyal teminatı olmayan ve HIV müspet hamilelerin gebelik mühletince kesintisiz tedaviye ulaşımı ve birebir vakitte genel sıhhat sigortası kapsamında olmayan yabancı asıllı hamilelerin de tedaviye erişimlerinin sağlanması için sistemler hazırlanacak.
Tedavi protokolleri güncellenecek, tedavi ve takip hizmetlerinin kalitesi güçlendirilecek. Tedavide kullanılan ilaçlara erişim kolaylaştırılacak.
Laboratuvar kapasitesi, doğrulama testleri için yetkilendirilmiş laboratuvar ile direnç testlerinin çalışıldığı merkez sayıları artırılacak.
