Türk bilim insanları iki kanser tipine deva olabilecek bir çalışma yürütüyor. Her şeyin tamamlanması durumunda bu prosedürle göğüs ve pankreas kanseri tedavisinde büyük ilerleme kaydedilmesi bekleniyor. Kök hücrelerin genetiğini değiştirerek, kişinin kendi hücrelerini kendisinin tamir edebileceği otomatik bir sistem oluşturmak için uğraşan bilim insanları, çalışmanın emniyetli hale geldiğinde sıhhat dünyasına sunulacağını bildirdi.
İstinye Üniversitesi Genetik Hastalıklar Teşhis Merkezi’nde yürütülen çalışmalar hakkında bilgilendirmede bulunan Dr. Öğr. Üy. Ayça Zeynep Akülke, “Genetiği değiştirilmiş immün sistem hücreleri üzerinde çalışıyoruz. Bu immün sistem hücrelerini bireyden alıyoruz, genetiklerini değiştirip kanser hücrelerini tanıyan akıllı hücreler haline getirmeyi amaçlıyoruz. Böylece birçok kansere deva bulabilecek, ilaç üretebileceğiz. Hastalara deva olabilecek sistem oluşturmaya çalışıyoruz” dedi.
“Dünyada kan kanseri üzerine epey ağır çalışmalar var. Lakin biz laboratuvar olarak daha çok meme ve pankreas kanseri üzerine çalışıyoruz” tabirlerini kullanan Dr. Akülke kelamlarına şöyle devam etti:
“Bir hücrenin genetiğini değiştirme çok yeni olmakla birlikte hepimizin detayını öğrenmemiz gereken bir teknoloji. Kullanım alanı çok yüksek. Birçok şeyde kullanabiliriz ancak bir o kadar da bilmediğimiz art planı var. Biz laboratuvar olarak öncelikle bunları çözmeye çalışıyoruz. Zira bunları hastalara vermek hayli riskli olabilir. Biz bunu en tehlikesiz, en güvenilebilir hale getirmek için gen düzenleme sistemleri üzerine çalışıyoruz.”
“AKILLI HÜCRELER OLUŞTURULACAK”
Kanser maalesef gitgide çok daha fazla yaygınlaşıyor. Daha da yaygınlaşacak. Yeni kuşağın hastalık korkusu bu. Bizim hedefimiz bu tedavilere yan tedaviler oluşturmak. Kişinin kendi hücrelerini kendisinin tamir edebileceği otomatik bir sistem oluşturabilmek istiyoruz. Bu akıllı hücrelerle bunları başarabiliyoruz.”
“TAMİRCİ MİSYONUNU GÖRÜYOR”
Kök hücrelerin bedendeki tamirci hücreler olduğunu söyleyen Dr. Öğretim Üy. Özgür Tataroğlu ise, “Vucüdumuzda rastgele bir yerde ziyan olduğunda bu hücreler oraya gidip tamir yapıyorlar. Ancak genetik bir hastalık, mutasyon olduğu vakit bu hücrelerin işlevlerini yerine getirmesi zorlaşıyor. Buradaki çalışmalarda bu hasarları gidermeye çalışıyoruz” tabirlerini kullandı.
“10 MİLYAR DOLARLIK PAZAR”
Bunun için de çeşitli gen düzenleme araçları kullandıklarını kaydeden Dr. Tataroğlu, “Biz bu teknikleri kullanarak rastgele bir hücrenin kalıtsal yapısı üzerinde istediğimiz değişiklikleri yapabiliyoruz. Bu tekniklerin geliştirilmesi, yatırım yapılması lazım. Zira dünyada gen düzenleme yaklaşık 10 milyar dolarlık bir pazar. Şu anda bütün eserler Türkiye’ye yurt dışından geliyor. Bu eserler gelseler bile şu anda insanların kullanabileceği düzeyde değil. Zira gen düzenleme araçlarına eklenmesi gereken güvenlik tedbirleri var” diye konuştu.
“ENDÜSTRİ VE TARIMDA DA KULLANILIYOR”
Dr. Tataroğlu kelamlarını şöyle noktaladı: “Biz bunları laboratuvarda üretip tasarladıktan sonra yolluyoruz. Onlar DNA’da bizim istediğimiz değişikliği yapıyor. Örneğin bir genetik hastalıkta o genin bir kopyası eksikse onu ekleyebiliyoruz yahut birden fazla kopyası olduğu için sorun yaşanıyorsa öteki kopyalarını azaltabiliyoruz. Ya da DNA’da bir mutasyon varsa onu doğal haline çevirebiliyoruz. Aslında en değerli uygulamalarından bir tanesi bu. Tıpkı vakitte biyoteknolojide, sanayi ve tarımda da kullanılan bir şey.”
