Erken evrede meme kanserinin ileri devirlere gelene kadar besbelli bir belirti vermeyebileceğini belirterek, bilinçlenmenin erken teşhiste en kıymetli faktör olarak öne çıktığını söz eden İstanbul Sıhhat Müdürlüğü Halk Sıhhati Başkanlığı Kanser Ünitesi Uzmanı Dr. Şeniz Kavak, bu nedenle göğüs kanserinin erken tanısı için önerilen denetim programlarını uygulamanın kıymetli olduğunu bildirdi.
Doktor Şeniz Kavak, Göğüs Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında yaptığı yazılı açıklamada, hastalığın bayanlarda görülen kanser tipleri ortasında birinci sırada yer aldığını belirterek, hayat uzunluğu her 8 bayandan birinin kansere yakalanma riskinin olduğunu kaydetti.
Erken evrede tespit edilmesi mümkün olan bu kanserle uğraşta, toplumun bilgilendirilip bilinçlendirilmesinin ehemmiyetine değinen Kavak, bu maksatla 2004’ten itibaren “Ekim Ayı Göğüs Kanseri Bilinçlendirme Etkinlikleri”nin yurt genelinde düzenlendiğini vurguladı.
Şeniz Kavak, göğüs kanserinin, göğüs dokusundaki hücrelerden gelişen bir sorun olduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi:
“En sık görülen tipi, göğüs kanallarından kaynaklanan ‘duktal’ kanser denen kanserlerdir. Süt üreten bezlerden köken alan ‘lobüler’ kanserler de sık görülür. Ayrıyeten öbür dokulardan kaynaklanan daha az medüller, tübüler, müsinöz üzere tipleri de vardır. Göğüs kanseri gelişiminde bilinen en değerli risk faktörleri, obez yahut çok kilolu olmak, kâfi fizikî aktivite yapmamak, alkol kullanımı, birinci doğum yaşının 30’dan sonra olması yahut hiç doğum yapmamış olmak, ileri yaşta menopoza girmek, bayan cinsiyet, ileri yaş, BRCA-1, BRCA-2 mutasyonları üzere birtakım genetik değişiklikler, göğüs kanseri hikayesinin bulunması, göğüse radyoterapi almış olmak, kimi yeterli huylu göğüs hastalıkları, ailede göğüs kanseri hikayesi olması, birinci adetini erken yaşta görmek formunda sıralanabilir.”
MEMEDE AĞRISIZ VE VAKİTLE BÜYÜYEN KİTLEYE DİKKAT
Dr. Şeniz Kavak, göğüs kanserinin belirtilerine ait de bilgi vererek, en sık rastlanan belirtinin, göğüste ağrısız, vakitle büyüyen bir kitlenin hissedilmesi olduğunu fakat hastaların çok azında ağrının da belirtilere eşlik edebileceğini aktardı.
Daha az olarak göğüste çekintiler, deride kalınlaşma, şişlikler, deride tahriş ya da bozulmalar ve göğüs ucunun hassaslaşması ya da içe dönmesi de dahil olmak üzere göğüs ucu belirtilerinin yer alabileceğini tabir eden Kavak, ağrı ve kanlı akıntının ileri evrelerde ortaya çıktığını bildirdi ve teşhis usulleri hakkında şunları kaydetti:
“Erken evrede göğüs kanserleri başka kanser çeşitlerinde olduğu üzere ileri periyotlara gelene kadar besbelli bir belirti vermeyebilir. Erken teşhiste en değerli faktör, kişinin bu mevzuda bilinçlendirilmesidir. Bu nedenle, göğüs kanserinin erken tanısı için önerilen denetim programlarını uygulamak çok değerlidir. Göğüs kanserine erken evrede teşhis konması, tedavinin muvaffakiyete ulaşma ve hayatta kalma bahtını artırır. Erken teşhis için üç temel usul uygulanabilir. Bunlar, meskende kendi kendine yapılan göğüs denetimleri, göğüs dokusu içerisinde rastgele bir kuşkulu kitle ele geldiğinde vakit geçirmeden doktora başvurmak, ayrıyeten 40-69 yaş ortası bayanların 2 yılda bir mamografi tetkiklerini yaptırmalarıdır. Normalde 20 yaşından sonra göğüs muayenesi ve yılda bir kere tabipte göğüs muayenesi yaptırmak önerilir. Bu nedenle, erken devirde hastalığın yakalanması için bayanların bilgi sahibi olması gereklidir.”
“MAMOGRAFİ ÇEKİMLERİ KETEMLERDE FİYATSIZ YAPILABİLİYOR”
Kavak, mamografi çekimlerinin birinci basamakta hizmet veren Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) fiyatsız yapılabildiğini vurgulayarak, her hastanın tedavisinin farklılık gösterdiğini, tedavi kararında hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve başka sıhhat sıkıntıları üzere birden fazla faktörün tesirli olduğunu, multidisipliner bir çalışma gerektiren bu tedavilerin, cerrahi, radyoterapi, kemoterapi üzere farklı seçenekleri içerebildiğini kaydetti.
